ASA huy động vốn khủng từ cổ đông để M&A các công ty liên quan đến HĐQT?

CTCP Liên doanh Sana WMT (HNX: ASA) vừa được cổ đông thông qua quyết định đổi tên thành CTCP Hàng tiêu dùng ASA, thay nhân sự cao cấp và quan trọng nhất phát hành 37 triệu cp để tăng vốn lên gấp 4 lần. Song, mục đích sử dụng tiền của đợt phát hành này hé lộ nhiều chi tiết bất ngờ.

ASA tiền thân là chi nhánh Công ty TNHH Thương mại Sana thành lập năm 2007, kinh doanh ở 3 sản phẩm chính là thép, nước tinh khiết và sản phẩm chăm sóc da, tóc. Công ty có sản phẩm chủ lực là nước uống Aquaplus, dầu gội cùng sữa tắm mang nhãn hiệu eBonny.

Một số sản phẩm chủ lực của ASA

Tại thời điểm ASA lên sàn năm 2012, Công ty có 4 cổ đông lớn đều thuộc HĐQT sở hữu chi phối gần 60% vốn, gồm Chủ tịch Nguyễn Văn Nam nắm giữ 18.67% vốn (trong đó đại diện cho Công ty TNHH Thương mại SaNa là 14%), ông Dương Viết Dũng 6.35%, ông Trần Minh Chính 13.74% và ông Nguyễn Văn Đông 21.33%.

Năm 2013, khi tăng vốn lên 100 tỷ đồng thì ASA chỉ còn 2 cổ đông lớn, cũng thuộc danh sách đề cập ở trên, là ông Nguyễn Văn Đông (6.4% vốn) và Công ty TNHH Thương mại Sana (5.6% vốn) với sự thay thế chức vị Chủ tịch từ ông Nam sang ông Đông.

Đến giữa năm 2015, ông Nguyễn Đan Thanh (người vừa được bầu làm Chủ tịch HĐQT thay cho ông Đông và là người đại diện pháp luật của Công ty) đã mua lại 640,000 cp ASA để trở thành cổ đông lớn với tỷ lệ sở hữu 6.4% (ông Nguyễn Văn Đông bán ra 200,000 cp và Thương mại Sana thoái hết 420,000 cp ASA). Thời điểm này, chức danh Tổng Giám đốc được bổ nhiệm cho ông Trần Văn Báu (trước đó là Giám đốc kinh doanh ASA).

Ông Thanh tại vị ở danh Chủ tịch được khoảng 2 năm cho đến khi hết nhiệm kỳ và không tiếp tục ứng cử. Tại ĐHĐCĐ thường niên diễn ra trong năm 2017, ASA thay đổi toàn bộ dàn HĐQT lẫn BKS nhiệm kỳ mới (2017-2022), ông Vương Tất Đạt trở thành tân Chủ tịch, ông Phạm Xuân Ái vừa trúng cử tại đại hội trở thành Tổng Giám đốc và là người đại diện pháp luật cho Công ty.

Chưa đầy 1 tháng sau, ngày 23/10/2017, hai vị trí Chủ tịch và Tổng giám đốc đổi chỗ cho nhau. Và thêm 1 tháng tiếp nữa, HĐQT miễn nhiệm ông Phạm Xuân Ái, bầu một nhân sự mới là ông Nguyễn Đình Hùng làm Chủ tịch và là người đại diện pháp luật mới của ASA. Vấn đề này đã được các cổ đông thông qua tại ĐHĐCĐ bất thường ngày 06/01/2018.

Đáng chú ý ông Hùng tại thời điểm hiện tại không hề sở hữu cổ phiếu nào của ASA. Cổ đông lớn của ASA lúc này vẫn là cựu Chủ tịch Nguyễn Đan Thanh sở hữu 6.4% vốn và một nhà đầu tư cá nhân là bà Huỳnh Cẩm Đoan nắm giữ 8.12% vốn.

Diễn biến giá cổ phiếu ASA

Giá cổ phiếu ASA giai đoạn đỉnh cao sau niêm yết lên đến 20,000 đồng/cp sau đó đã lao dốc và nằm lình xình dưới ngưỡng 4,000 đồng/cp bao nhiêu năm nay.

Vén bức màn huy động vốn khủng?

Một trong những nội dung chính nữa mà cổ đông ASA vừa thông qua ngày 06/01 vừa qua là việc phát hành cổ phần cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn từ 100 tỷ đồng lên 470 tỷ đồng với giá 10,000 đồng/cp.

Nhưng vấn đề được quan tâm nhiều hơn là mục đích sử dụng vốn cho đợt phát hành lần này. Cụ thể, số tiền 370 tỷ đồng dự kiến thu được sẽ dùng để mua phần vốn góp tại Tập đoàn EDX là 150 tỷ, mua vốn góp Công ty TNHH Thương mại Đầu tư và Phát triển Công nghệ Thăng Long Thanh Hóa là 150 tỷ, chi 50 tỷ đồng mua vốn góp tại Công ty TNHH MTV Antana Food và còn lại 20 tỷ bổ sung vốn lưu động.

Điểm đặc biệt, phần lớn các khoản rót vốn của ASA ở trên đều là những đơn vị gắn liền với HĐQT mới của công ty, nơi mà họ đang nắm cổ phần chi phối. Khả năng cũng sẽ là đối tượng chính nhận số tiền mua cổ phần từ ASA?

Không phải đơn vị xa lạ, tập đoàn EDX do chính ông Nguyễn Đình Hùng (Chủ tịch ASA hiện tại) làm Chủ tịch HĐQT. Ông Hùng là người góp vốn lớn nhất vào EDX, giá trị hơn 105 tỷ đồng, chiếm hơn 51% vốn điều lệ tính đến quý 3/2017.

Còn Công ty TNHH Thương mại Đầu tư và Phát triển Công nghệ Thăng Long Thanh Hóa – đơn vị mà ASA dự kiến bỏ 150 tỷ đồng làm vốn góp – có vốn điều lệ 95 tỷ đồng, trong đó ông Vương Tấn Đạt (Thành viên HĐQT ASA) sở hữu 855,000 cp, tương ứng 90% vốn.

Riêng Công ty TNHH MTV Antana Food (tên cũ là Công ty Thương mại Trung Thành Tâm) chưa có thông tin liên quan. Công ty do bà Đỗ Thị Giáng Việt (sinh năm 1993 – 25 tuổi) làm Giám đốc. Công ty này có vốn điều lệ 10 tỷ đồng, hoạt động trong lĩnh vực chăn nuôi, bán lẻ hàng hóa, dịch vụ quảng cáo.

Trở lại với Tập đoàn EDX – đơn vị đang có kế hoạch lên sàn HOSE – mà ASA dự kiến rót vốn 150 tỷ đồng. Công ty thành lập năm 2004, kinh doanh trong lĩnh vực thương mại dịch vụ, kinh doanh trực tuyến và phát triển phần mềm. Trong hai năm 2015 - 2016, nguồn thu chủ lực của EDX đến từ dịch vụ viễn thông (bán thẻ cào điện thoại cho Viettel và Mobiphone) khi chiếm trên 70% tổng doanh thu, sau đó là kinh doanh phần mềm giáo dục. Hoạt động thương mại điện tử chỉ đóng góp 1 phần rất nhỏ. Nhờ năm 2016, EDX trở thành đại lý ủy quyền của Alibaba Singapore mà theo đó Công ty đặt mục tiêu trở thành tập đoàn kinh doanh trực tuyến số một tại Đông Nam Á, đạt doanh thu trên 1 tỷ USD trước năm 2020 với chương trình “Export to China”.

Sắp tới đây, ASA cũng có kế hoạch chuyển trụ sở chính về cùng địa chỉ với EDX, bổ sung ngành nghề kinh doanh là đại lý dịch vụ viễn thông và dịch vụ viễn thông giá trị gia tăng (cùng lĩnh vực kinh doanh của EDX).

Bản thân EDX thời gian qua cũng có những biến động lớn. Năm 2015, EDX tăng vốn khủng hơn từ 6 tỷ lên 150 tỷ đồng bằng bù trừ công nợ. Đến năm 2016, EDX tiếp tục tăng vốn lên hơn 206 tỷ đồng từ phát hành riêng lẻ cho cổ đông. Số liệu tài chính năm 2016 và 2017 cho thấy, một số cổ đông vay nợ công ty hàng chục tỷ đồng với lãi suất chỉ 4%/năm, số vay nợ này có trường hợp vượt cả vốn góp của họ tại đây. Gần đây nhất, cuối năm 2017, HĐQT EDX đã thông qua việc thanh lý tài sản cố định là phần mềm giáo dục trực tuyến (chiếm 1/3 tổng tài sản). Và Theo báo cáo hợp nhất quý 4/2017, EDX đã thanh lý xong khoản tài sản có nguyên giá 100 tỷ đồng này, phía phải thu phát sinh khoản hơn 100 tỷ đồng với hai đơn vị (có vốn góp của EDX và ông Nguyễn Đình Hùng).

Tri Nhân

FiLi