Thị trường chứng khoán, ngoại hối và hàng hóa toàn cầu đã rúng động mạnh hôm thứ 6 vừa qua khi kết quả trưng cầu ý dân ở Anh cho kết quả Anh sẽ rời bỏ EU, một kết quả bất ngờ với không ít người.

Trong xu hướng chung tháo chạy và hoảng loạn của nhiều nhà đầu tư, thị trường vẫn cho thấy có một số hàng hóa và đồng tiền lội ngược dòng một cách ngoạn mục, xứng đáng là nơi trú ẩn an toàn cuối cùng đáng tin cậy cho giới đầu tư trước những biến cố chính trị và kinh tế lớn diễn ra đây đó trên thế giới.

Một trong những thứ hàng hóa đầu tiên mà giới đầu tư luôn nhắm đến trong những cơn biến động toàn cầu đương nhiên là vàng vì nó đem lại sự chắc chắn và an toàn cho nhà đầu tư khi chứng khoán và các đồng bản tệ đua nhau lao dốc.

Quả thật, lại một lần nữa vàng cho thấy nó là thứ tài sản không dễ gì bị thất sủng dù đã trải qua nhiều thăng trầm mấy năm qua. Sau mấy ngày dao động ở mức thấp, giá vàng thế giới sáng thứ 6 đã tăng vọt hơn 100 USD/ounce và đạt mức 1.358 USD/ounce, mức cao nhất trong vòng 2 năm nay, trước khi điều chỉnh giảm trở lại ở mức trên 1.327/ounce vào tối cùng ngày. Theo sát diễn biến này của thế giới, giá vàng trong nước cũng đã tăng vọt gần 2 triệu đồng/lượng lên sát mức 36 triệu đồng/lượng sáng thứ 6. Tuy sau đó giá vàng cũng giảm trở lại, nhưng vẫn còn trên 35 triệu/lượng.

Trên thị trường ngoại hối, đồng USD, nơi trú ẩn ưa thích quen thuộc của giới đầu tư trong các cuộc khủng hoảng lớn nhỏ, đã phục hồi ngoạn mục so với nhiều đồng tiền chủ chốt khác sau một tuần suy yếu, với US dollar index (chỉ số đô la Mỹ) tăng vọt lên 95,841 hôm 24/6 từ mức 93,529 hôm 23/6. Ở trong nước, tỷ giá VND/USD cũng dao động trong cùng ngày, tuy mức độ khá khiêm tốn so với nhiều đồng tiền khác, đạt mức đỉnh khoảng 22.370 VND/USD, tăng 30-40 đồng so với hôm trước đó.

Vấn đề thường trực trong đầu nhiều nhà đầu tư hiện tại là giá vàng và USD trong nước sẽ tiếp tục diễn biến ra sao ngày mai và những ngày tới?

Về giá vàng, hiện có nhiều người cho rằng giá vàng tăng mạnh như sáng thứ 6 chỉ là kết quả của cơn bùng phát tâm lý sau một thời gian căng thẳng chờ đợi và đồn đoán kết quả trưng cầu dân ý ở Anh, nên khó có thể kỳ vọng một cơn sốt giá vàng kéo dài, và sẽ phải hạ nhiệt nhanh chóng khi tâm lý thị trường bình ổn trở lại, nhất là khi tác động của Brexit không lớn và cần phải có thời gian kiểm chứng. Tuy vậy, cần lưu ý một thực tế diễn ra trong các cuộc biến động tài chính toàn cầu trước đây, đó là thanh khoản của thị trường tài chính toàn cầu có thể nhanh chóng bị suy giảm (do các nhà đầu tư co cụm lại, bảo toàn vốn), từ đó tác động mạnh đến các thị trường tài sản.

Khi thanh khoản giảm sút nhanh và mạnh, biên độ chênh lệch lãi suất huy động và cho vay tăng lên, áp lực bán giải chấp lớn thêm sẽ làm tăng mức độ rủi ro đổ vỡ của các thị trường tài sản. Lúc đó, các nhà đầu tư sẽ tiếp tục mua vào vàng, vốn được coi là hàn thử biểu của rủi ro, nên giá vàng sẽ bị đẩy lên mức cao trong một thời gian đáng kể.

Tuy nhiên, ở chiều hướng ngược lại, cũng cần lưu ý rằng các nhà đầu tư đã “ôm” vào một lượng vàng kỷ lục trước khi diễn ra cuộc trưng cầu dân ý nên sẽ có một số nhà đầu tư không chịu nổi áp lực thanh khoản, buộc bán vàng để chốt lãi, thu hồi vốn nên sẽ phần nào triệt tiêu áp lực tăng giá vàng như phân tích ở đoạn trên.

Dù vậy, về tổng thể, giá vàng vẫn có xu hướng đi lên, ít nhất trong ngắn hạn, vì ngoài tác động tiêu cực của Brexit, thì vẫn còn nguyên đó những rủi ro và áp lực đến từ chính sách lãi suất âm của một số quốc gia, cuộc bầu cử Tổng thống ở Mỹ và quả bom nợ ở Trung Quốc.

Về tỷ giá VND/USD, bối cảnh hiện nay cũng khá tương tự như năm 2015, khi USD lên giá mạnh so với nhiều bản tệ trong khi VND thì vẫn theo sát USD, thể hiện ở sự tương đối ổn định của tỷ giá VND/USD trong những ngày qua. Nếu trong những ngày tới, USD tiếp tục mạnh lên, đứng ở mức cao so với các đồng bản tệ khác trên thế giới, điều này sẽ tạo áp lực không nhỏ lên tỷ giá VND, buộc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phải can thiệp, nếu chủ trương ổn định tỷ giá vẫn là chủ đạo trong điều hành chính sách ngoại hối của NHNN.

TS. Phan Minh Ngọc

Theo Trí thức trẻ