Năm ngoái, Facebook đã "bật tín hiệu" rằng họ muốn làm nên một hiện tượng tiền điện tử. Tại hội nghị các nhà phát triển F8 vào tháng trước, nhà đồng sáng lập và CEO Mark Zuckerberg cho biết mình muốn kiếm tiền dễ dàng như gửi ảnh: kỹ thuật số, ngay lập tức, miễn phí và an toàn.

Nền tảng phát triển và thời điểm ra mắt lịch sử

Vào thứ Ba, công ty chính thức công bố dự án tiền tệ kỹ thuật số rất được mong đợi của mình, được gọi là Thiên Bình. Facebook (FB) cũng tuyên bố thành lập Hiệp hội Thiên Bình, một tổ chức độc lập sẽ quản lý tiền tệ và Calibra, một đơn vị của Facebook sẽ xây dựng các ứng dụng liên quan đến loại tiền kỹ thuật số mới.

Facebook có 2,4 tỷ người dùng trên toàn thế giới. Số lượng khách hàng như vậy có thể giúp thúc đẩy việc áp dụng tiền điện tử chính thống lớn hơn so với những đối thủ khác. Đồng thời, thông báo ra mắt đồng tiền tệ điện tử đến vào thời điểm quan trọng trong lịch sử của Facebook . Công ty đang chịu sự giám sát về mặt pháp lý và chính trị vì ảnh hưởng to lớn của nó. Mạng xã hội lớn nhất thế giới cũng đang phải đối mặt với việc xử lý sai dữ liệu người dùng, ngay cả khi nó hoạt động để tiếp tục mở rộng phạm vi tiếp cận với cuộc sống của người dùng.

Là một phần của thông báo, Facebook đã ra mắt phiên bản thử nghiệm của blockchain, công nghệ dựa trên đó các loại tiền điện tử như cách bitcoin được xây dựng và vận hành. Đây là phần mềm nguồn mở, có nghĩa là các nhà phát triển có thể thử nghiệm xây dựng các ứng dụng trên nền tảng và gửi mã phản hồi. Đồng tiền này sẽ khởi động chính thức vào năm 2020.

"Nhiệm vụ của Thiên Bình là trở thành một cơ sở hạ tầng tài chính và tiền tệ đơn giản, toàn cầu, trao quyền cho hàng tỷ người", David Marcus, người điều hành Calibra và đứng đầu dự án Libra cho biết. Một trong những mục tiêu của dự án là giúp 1,7 tỷ người trên toàn thế giới không có tài khoản ngân hàng có thể sử dụng một loại tiền tệ và dịch vụ tài chính ổn định."

Chuẩn bị nguồn nhân sự thiện chiến

Trong năm qua, Facebook đã chiêu mộ một loạt các lãnh đạo cấp cao trong nội bộ và đối tác bên ngoài để làm việc cho dự án Thiên Bình. Tháng 5 năm ngoái, Marcus, trước đây là chủ tịch của PayPal (PYPL ), đã từ bỏ vai trò người đứng đầu Facebook Messenger để xây dựng đội ngũ nhân sự cho dự án blockchain của công ty.

Trong những tháng gần đây, công ty đã thành lập Hiệp hội Thiên Bình, một cơ quan quản lý phi lợi nhuận sẽ giám sát Thiên Bình. Facebook cho biết họ không muốn chỉ chịu trách nhiệm riêng đối với Thiên Bình vì họ dự định tiền điện tử sẽ là "một hàng hóa công cộng".

Đội ngũ này gồm 28 thành viên sáng lập - các công ty và tổ chức phi lợi nhuận từ một số quốc gia khác nhau - bao gồm cả Facebook. Thành phần tham gia có quyền bỏ phiếu ngang nhau. Hiệp hội sẽ có trụ sở tại Geneva và chính thức đảm nhiệm chức vụ trong tuần này, giám sát việc triển khai Thiên Bình. Facebook hy vọng, số lượng thành viên tham gia hiệp hội sẽ nâng lên con số 100 người vào năm 2020.  

Trong số các thành viên sáng lập có những "ông lớn" trong lĩnh vực công nghệ, tài chính và phi lợi nhuận, bao gồm Mastercard (MA), Uber (UBER), Mercy Corps và Andreesen Horowitz. Những đối tác này mang đến kiến thức chuyên môn trong các lĩnh vực quan trọng cho dự án: quy định tài chính quốc tế, blockchain và nhu cầu tài chính của các cộng đồng nghèo trên toàn thế giới.

Thiên Bình sẽ làm việc như thế nào

Người dùng sẽ có thể sử dụng Thiên Bình theo một số cách, không chỉ thông qua Facebook.

Công ty con mới của Facebook, Calibra sẽ xây dựng ứng dụng "ví" để mọi người sử dụng Libra, gửi cho bạn bè của họ và mua hàng trên Facebook và Instagram. Một nút trên Whatsapp và Messenger sẽ cho phép người dùng gửi Thiên Bình trong chuỗi tin nhắn của họ, giống như cách họ gửi GIF hoặc biểu tượng cảm xúc. Calibra cũng sẽ hoạt động như một ứng dụng độc lập.

Các công ty khác sẽ có thể xây dựng các ứng dụng tương tự. Ví dụ: ngân hàng có thể xây dựng một ứng dụng cho phép người dùng vay tiền ở Libra hoặc một công ty bán lẻ có thể cắm vào mạng để người dùng có thể thực hiện thanh toán bằng tiền kỹ thuật số.

Những thách thức để phát triển

Để có được Thiên Bình, người dùng sẽ cần chuyển tiền qua ngân hàng của họ hoặc đến một sàn giao dịch tiền nội địa để đổi đồng tiền nội địa lấy tiền điện tử. Và để người dùng chi tiêu số tiền mà bạn bè của họ đã gửi qua Messenger mà không cần gửi lại vào tài khoản ngân hàng của họ trước tiên, họ sẽ yêu cầu cửa hàng quần áo yêu thích của họ chấp nhận thanh toán. Mặc dù cơ sở người dùng lớn của Facebook sẽ cho tiền điện tử tiếp xúc rộng rãi ban đầu, thành công của dự án phụ thuộc vào người tiêu dùng nhiều hơn là việc chỉ sử dụng Libra trên nền tảng của Facebook.

Thiên Bình sẽ nhận được hỗ trợ 1: 1 từ các đơn vị có tài sản tài chính có khả năng bao gồm tiền gửi ngân hàng và chứng khoán chính phủ ngắn hạn từ Kho bạc Hoa Kỳ. Điều này sẽ giúp nó tránh được sự biến động đã gây khó khăn cho các loại tiền điện tử khác như bitcoin.

Một đồng xu được hỗ trợ 1: 1 là không bình thường trong số các loại tiền điện tử, theo Ari Juels, giáo sư tại Viện Jacobs, Cornell Tech, người nghiên cứu về tiền điện tử. Các loại tiền kỹ thuật số thường không được hỗ trợ theo cách này vì điều đó sẽ buộc hàng tỷ đô la tiền dự trữ không thể sử dụng. Ngay cả các tổ chức tài chính truyền thống, như các ngân hàng Hoa Kỳ, không hỗ trợ tiền gửi theo cách này, do đó cần có bảo hiểm tiền gửi FDIC (Công ty Bảo hiểm ký thác Liên bang Hoa Kỳ).

Tuy nhiên, sự ổn định này sẽ rất cần thiết cho việc áp dụng chính thống của Thiên Bình, theo Fred Wilson, đối tác của Union Square Ventures. Union Square Ventures đã thực hiện một số khoản đầu tư vào lĩnh vực tiền điện tử trong những năm gần đây và là thành viên sáng lập Hiệp hội Thiên Bình.

"Mọi người không muốn giao dịch trong một loại tiền điện tử không ổn định về giá", Wilson nói. "Họ không muốn thực hiện thanh toán bằng một loại tiền tệ có thể tăng giá và họ không muốn kiếm tiền bằng thứ gì đó có thể đi xuống."

Trong những tháng gần đây, Facebook đã phải đối mặt với những chỉ trích từ người dùng và chính trị gia về các vấn đề riêng tư và bảo mật trên nền tảng của mình và các báo cáo cho thấy họ có thể phải đối mặt với sự giám sát chống độc quyền .

Giữa những tin đồn về kế hoạch tiền điện tử của công ty, ủy ban ngân hàng Thượng viện Hoa Kỳ tháng trước yêu cầu Zuckerberg giải đáp về cách thức bảo vệ dữ liệu tài chính của người dùng của Facebook. Facebook cho biết họ đã nhận được yêu cầu và đang thực hiện giải trình.

Nỗ lực giảm thiểu các hạn chế

Về phần mình, Facebook cho biết dữ liệu tài chính của người dùng sẽ chỉ được Calibra xử lý và không được chia sẻ với Facebook hoặc kết hợp với dữ liệu xã hội của người dùng.

Công ty cũng đã làm việc với các cơ quan quản lý tài chính ở Hoa Kỳ và các nơi khác. Nó đã phát triển một quy trình để xác minh danh tính của những người sẽ sử dụng Thiên Bình trên nền tảng của mình, để tuân thủ các quy tắc của chính phủ nhằm giảm thiểu tội phạm mạng công nghệ.

Mặc dù Facebook không phải đơn vị duy nhất kiểm soát Thiên Bình, một số người trong ngành lo ngại rằng dự án không theo tinh thần của lĩnh vực tiền điện tử lớn hơn, vốn đã được đánh giá cao về phân cấp.

"Liên quan đến quá trình phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới, đó là một điều tích cực nhưng đó có thể là nơi kết thúc tích cực", Richard Dennis, người sáng lập thị trường tiền điện tử Temtum, nơi cung cấp một loại tiền kỹ thuật số. "Với Facebook, một trong những nơi tích trữ dữ liệu cá nhân lớn nhất trên hành tinh, có một sự mâu thuẫn về ý nghĩa của tiền điện tử - không một thực thể nào nên nắm giữ quyền lực, dữ liệu hoặc quan trọng nhất là kiểm soát tiền của người dùng."

Cuối cùng, Facebook đang đặt cược vào quy mô của mình, cũng như cơ sở khách hàng của các thành viên Hiệp hội Thiên Bình, để khiến người tiêu dùng sử dụng tiền điện tử như một phần của công nghệ.

Wilson của Union Square Ventures đã so sánh dự án này với sự kiện Microsoft cài đặt Internet Explorer trên tất cả các máy tính của họ bằng phần mềm Windows, để thúc đẩy người tiêu dùng chính sử dụng internet, vốn tồn tại từ trước nhưng chưa phổ biến ở các gia đình.