Tuy nhiên, vướng mắc lớn nhất hiện nay là cơ chế chưa cho bơm vốn vào các NH này, nên việc tăng vốn theo Basel II nhưng vẫn bảo đảm tỷ lệ sở hữu nhà nước ở mức 65% là điều khó khăn.
Định hướng giảm tỷ lệ sở hữu
Tại Diễn đàn Mua bán và sáp nhập (M&A) 2018 diễn ra mới đây, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, cho biết Chính phủ rất quan tâm đến hoạt động M&A. Nguyên nhân do Việt Nam đang đẩy mạnh quá trình tái cơ cấu nền kinh tế, bán bớt vốn nhà nước nắm giữ tại các doanh nghiệp nhà nước (DNNN)… nên M&A là vấn đề rất quan trọng.
Hiện quá trình tái cơ cấu tạo điều kiện cho các thương vụ M&A phát triển, và ở chiều ngược lại các thương vụ M&A cũng giúp quá trình tái cơ cấu thành công. Theo đó, Việt Nam sẽ tiếp tục tái cơ cấu mạnh mẽ nhiều lĩnh vực như tài chính NH, DNNN, cơ cấu lại thu chi ngân sách đảm bảo nợ công…
Riêng với lĩnh vực tài chính NH, Chính phủ sẽ bán và chuyển giao những NH yếu kém và trong tình trạng đặc biệt như CB, GPBank, Oceanbank… Sắp tới, Chính phủ không cấp thêm giấy phép cho NH 100% vốn ngoại, nhưng cho phép NH nước ngoài mua NH yếu kém trở thành 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam. Đồng thời, Chính phủ cũng sẽ tổ chức cổ phần hóa và thoái vốn khỏi các NH có vốn nhà nước.
Liên quan đến việc bán bớt vốn tại các NHTM có vốn nhà nước, Quyết định 986 của Chính phủ ban hành ngày 8-8-2018 đã nêu những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể. Theo đó, trong giai đoạn 2018-2020, các NHTM có vốn nhà nước (không bao gồm Agribank) phải tăng vốn điều lệ để đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn theo chuẩn mực Basel II, bảo đảm vai trò chi phối của Nhà nước, trong đó Nhà nước nắm giữ ở mức tối thiểu 65% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết; lựa chọn cổ đông chiến lược có uy tín trên thị trường, có năng lực tài chính, kinh nghiệm quản trị; chuẩn bị các điều kiện tiền đề, tiến tới niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán nước ngoài.
Agribank giữ vai trò chủ đạo trong lĩnh vực tín dụng nông nghiệp, nông thôn; cơ cấu lại theo mô hình NHTM đa năng, triển khai cổ phần hóa vào thời điểm thích hợp và bảo đảm Nhà nước nắm giữ tối thiểu 65% vốn điều lệ.
Giai đoạn 2021-2025, các NHTM có vốn nhà nước tiếp tục đóng vai trò là lực lượng chủ lực, chủ đạo về quy mô, thị phần, khả năng điều tiết thị trường; đi đầu trong việc triển khai và áp dụng Basel II theo phương pháp nâng cao và hội nhập quốc tế; đảm bảo tỷ lệ sở hữu nhà nước ở mức 51%; thực hiện niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán nước ngoài. Riêng Agribank, thực hiện niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán trong nước.
Còn nhiều khó khăn
Tại thời điểm 30-6-2018, vốn điều lệ của các NH có vốn nhà nước như BIDV đạt hơn 34.187 tỷ đồng, trong đó, Nhà nước nắm giữ 95,28%; Vietcombank hơn 35.977 tỷ đồng, Nhà nước nắm giữ 77,1%; VietinBank 37.234 tỷ đồng, Nhà nước nắm giữ 64,46%; Agribank 29.126 tỷ đồng, Nhà nước nắm giữ 100%. 4 NH này chiếm đến 40% vốn điều lệ của toàn hệ thống.
Tuy vậy, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia nhận định, áp lực tăng vốn rất lớn và kéo dài vì hệ số an toàn vốn (CAR) của các NH này đã tiệm cận mức 9%. Nếu áp dụng Basel II, CAR sẽ giảm xuống dưới 8%. Ước lượng nhu cầu tăng vốn trong giai đoạn 2018-2020 của VietinBank, BIDV và Vietcombank gấp 1,8-2 lần hiện tại, đạt tốc độ tăng trưởng tài sản 14-18%/năm, đáp ứng tỷ lệ CAR 8% và tỷ lệ tài sản có rủi ro/tổng tài sản khi áp dụng Basel II 65-95%.
Giảm tỷ lệ sở hữu nhà nước về mức 65% là điều nhiều nước áp dụng đối với các DNNN lớn niêm yết trên thị trường chứng khoán. Tỷ lệ 35% còn lại là thanh khoản trên thị trường cũng giúp định giá một DN đúng nghĩa. Còn hiện nay, một số NHTM có vốn nhà nước đã niêm yết trên sàn chứng khoán nhưng phần vốn nhà nước nắm giữ lớn và không mua bán trên sàn nên không có thanh khoản.
Như vậy, phần vốn hóa trên thị trường chứng khoán cũng không đúng sự thật vì vốn hóa tính toàn bộ vốn điều lệ. Chẳng hạn hiện nay thanh khoản thực tế của BIDV vẫn chưa đến 5%. TS. Trần Du Lịch, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, nhận định vấn đề quan trọng nhất của ngành NH hiện nay là đạt chuẩn Basel II.
Tuy nhiên, thời hạn hoàn thành Basel II vẫn bị lần khất do quá trình tái cơ cấu. Đến năm 2020, để đạt được Basel II, vốn chủ sở hữu ít nhất phải đạt 8% tổng tài sản. Với tình hình hiện nay để đạt được yêu cầu này phải tăng vốn điều lệ của hệ thống NH lên ít nhất 130.000 tỷ đồng.
| Để đạt được chuẩn Basel II như mục tiêu, Chính phủ phải cho các NH này dùng lợi nhuận để tăng vốn, tức thay vì lấy cổ tức tiền mặt cho phép NH chia cổ tức bằng cổ phiếu. Đây là mấu chốt cần phải xử lý. Nếu Nhà nước muốn lấy cổ tức tiền mặt lẫn muốn lành mạnh hóa các NH này là điều rất khó. Bên cạnh đó, để giảm tỷ lệ sở hữu phải tính toán dứt khoát Nhà nước muốn giữ NH nào hay giữ hết các NH. Khi đó, NH nào không cần giữ nên bán dần cổ phần, còn nếu muốn giữ tỷ lệ sở hữu 65% phải bơm vốn vào. Tuy nhiên, hiện nay hệ thống NH tư nhân trong nước rất yếu kém, chỉ vài NH lành mạnh còn đa số vẫn do các đại gia thao túng. Hơn nữa, ở các ngành công nghiệp, xuất khẩu… khu vực đầu tư nước ngoài đã lấn lướt, nếu để tình trạng này diễn ra trong hệ thống NH, nền tài chính sẽ có vấn đề. Điều này đặt yêu cầu phát triển các NHTM có vốn nhà nước vào một tình thế khó khăn. Việc bán bớt cổ phần, giảm dần tỷ lệ sở hữu nhà nước là phù hợp với yêu cầu nâng cao năng lực tài chính cho các NH. Song vướng ở chỗ Nhà nước muốn giữ 65% nên khi khối tư nhân hoặc nước ngoài tham gia, vốn điều lệ tăng lên, Nhà nước phải bỏ thêm tiền để giữ tỷ lệ này, nếu không nó sẽ tự động giảm xuống. Trong khi cơ chế hiện nay là Nhà nước không bỏ thêm tiền được, nên đến nay các NH này vẫn chưa thể cổ phần hóa, chưa giảm được tỷ lệ sở hữu nhà nước. TS. TRẦN DU LỊCH |
Với mong muốn góp phần thúc đẩy phát triển thương mại toàn cầu cũng như nắm bắt được nhu cầu của các khách hàng thường xuyên sử dụng dịch vụ thanh toán quốc tế, từ nay đến hết ngày 31/12/2023, Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) dành nhiều ưu đãi dành cho khách hàng cá nhân và doanh nghiệp khi chuyển tiền quốc tế, thanh toán L/C...
Agribank, BIDV, Vietcombank, Vietinbank triển khai các gói tín dụng với tổng quy mô lên tới 370.000 tỷ đồng và 500 triệu USD, với lãi suất ưu đãi chỉ từ 7%/năm.
Hiện có nhiều chương trình hỗ trợ tín dụng và hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp nhưng thủ tục còn nhiều rườm rà. Cùng đó, doanh nghiệp còn ngần ngại về việc thanh tra, kiểm tra sau khi nhận hỗ trợ lãi suất.
Nhằm gia tăng trải nghiệm sử dụng thẻ đến với khách hàng, Lienvietpostbank nâng cấp thành công phương thức xác thực giao dịch thanh toán thẻ 3D-Secure (3DS) lên phiên bản 2.0 cho thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ quốc tế JCB.
Tại một số ngân hàng ghi nhận tình trạng lãi suất huy động kỳ hạn ngắn cao hơn kỳ hạn dài.
Theo TS. Cấn Văn Lực, Fed tăng lãi suất lần này là bước đi cần thiết, được tính toán rất thận trọng, đa chiều, đa mục tiêu hơn. Với Việt Nam, việc tăng lãi suất lần này của Fed cũng nằm trong tiên lượng, trong tính toán của cơ quan điều hành và nhà đầu tư.
Lãi suất cho vay VND bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm trong phiên 21/3 đã giảm về còn 2,05%/năm.
Sắc đỏ đang chiếm chủ đạo trên nhóm cổ phiếu ngân hàng sáng nay (23/3). Tuy nhiên, một số mã như TPB, VPB, VCB,…vẫn đang diễn biến khá tích cực.
Một số ngân hàng thương mại trong nước đang linh hoạt vai trò bắc cầu vốn quốc tế, tạo thêm nguồn lực quan trọng hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn, đặc biệt ở các nguồn ưu đãi và trung dài hạn.
Sự đổ vỡ của ngân hàng Mỹ đã khiến thị trường vàng trải qua tuần giao dịch "dậy sóng". Giá vàng thế giới tăng vọt gần 2.000 USD/ounce, kéo theo vàng miếng SJC trong nước lên gần 68 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cũng tăng vọt lên gần 57 triệu đồng/lượng. Tuy nhiên, giá vàng nhanh chóng hạ nhiệt, nhà đầu tư lướt sóng trước nguy cơ lỗ nặng.
Công ty CP Xây dựng và Phát triển Đô thị (CUD) là chủ đầu tư sân golf Đầm Vạc. Doanh nghiệp này được biết đến với khoản nợ xấu hơn 800 tỷ đồng tại ngân hàng. Trong số tài sản đảm bảo khoản nợ này, có khu sân golf Đầm Vạc.
Chỉ sau khoảng 1 tháng, mức lãi suất trên 9% tại kỳ hạn 12 tháng gần như đã biến mất trên bảng niêm yết của các ngân hàng.
