Dow Jones giảm 832 điểm, tương đương 3,2%, vào ngày 10/10. Cổ phiếu công nghệ cũng “hứng đòn”, khiến Nasdaq mất 4%, ngày tệ nhất kể từ khi cuộc trưng cầu dân ý Brexit diễn ra tháng 6/2016. Ngay cả ông lớn như Amazon, cổ phiếu cũng giảm 6%.
Nguyên nhân đợt bán tháo tại thị trường chứng khoán Mỹ có thể là từ thị trường trái phiếu. Hai thị trường này có mối quan hệ trái chiều – chứng khoán tăng thì trái phiếu giảm và ngược lại.
Lãi suất đang tăng
Trong 10 năm qua, Phố Wall dần trở nên quen với chính sách tiền tệ nới lỏng. Lãi suất thấp đến khó tin của Fed đã khuyến khích nhà đầu tư đón nhận rủi ro bằng việc tham gia thị trường chứng khoán. Lãi suất đi vay thấp đồng nghĩa lợi nhuận doanh nghiệp cũng cao hơn.
Xu hướng này đang đảo chiều, chủ yếu là vì những lý do tốt: kinh tế Mỹ thực sự mạnh, Fed tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát và đảm bảo kinh tế không quá nóng.
Fed không còn thúc đẩy kinh tế bằng chính sách lãi suất cận 0% nữa và đã tăng lãi suất 8 lần từ cuối năm 2015. Fed thậm chí còn bắt đầu giảm quy mô bảng cân đối 4,5 nghìn tỷ USD của cơ quan này.
Lãi suất tăng, nhà đầu tư rời khỏi trái phiếu khiến giá trái phiếu giảm, lợi suất tăng. Họ lo ngại khoản dầu tư của họ sẽ kém sinh lời hơn nếu bị lạm phát đuổi kịp.
Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm chạm 3,24% ngày 10/10, lần đầu tiên trong vòng 7 năm. Cuối tháng 8, lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm là 2,85%.
Dow Jones giảm mạnh trong phiên 10/10.
Fed giữ kế hoạch tăng lãi suất
Chứng khoán thường giảm sau khi lãi suất tăng mạnh, bất ngờ bị cạnh tranh bởi trái phiếu.
Nhà đầu tư lúc này có thể nhận được một khoản lời tốt từ trái phiếu chính phủ. Điều này khiến việc rót tiền vào cổ phiếu công nghệ đắt tiền không khác gì một canh bạc. Cổ phiếu Facebook, Nexflix và Twitter đều giảm mạnh ngày 10/10.
Thị trường hỗn loạn phản ánh lo ngại nền kinh tế có thể tăng trưởng quá nhanh, buộc Fed phải hành động cứng rắn hơn để ngăn lạm phát. Báo cáo việc làm Mỹ ngày 5/10 cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tháng 9 gần chạm đáy 49 năm. Tăng trưởng lương, lực kéo lớn nhất của lạm phát, đã có dấu hiệu tăng ổn định.
Chủ tịch Fed Jerome Powell càng khiến lo ngại gia tăng khi phát biểu Fed còn “chặng đường dài” phải đi trong nhiệm vụ đưa lãi suất về mức bình thường. Powell nói lãi suất vẫn chưa gần “trung lập”, mức Fed không can thiệp vào nền kinh tế.
Nói cách khác, Fed sẽ dồn toàn lực thực hiện lộ trình tăng lãi suất. Một số nhà đầu tư, ngay cả Tổng thống Donald Trump, lo ngại Fed đang tăng lãi suất quá nhanh.
“Tôi nghĩ Fed đang phạm sai lầm”, Trump phát biểu với báo giới ngày 10/10. “Họ quá thắt chặt. Tôi nghĩ Fed đã phát cuồng”.
Ảnh minh họa: CNN
Nhà đầu tư lo ngại về nợ và Trung Quốc
Lãi suất tăng là điều không mấy dễ chịu với nhiều thành phần trong kinh tế Mỹ, đặc biệt là lĩnh vực nhà đất và thị trường xe hơi.
Lãi suất tăng còn do chính phủ Mỹ bán nhiều trái phiếu để bù đắp thâm hụt liên bang đang tăng. Washington vay nợ chủ yếu để bù đắp cho phần mất đi từ chính sách giảm thuế và chính phủ tăng chi tiêu.
Tin tốt là các doanh nghiệp Mỹ đang tạo ra tiền. Lợi nhuận các công ty trong S&P 500 trong quý III dự báo tăng 20%. Lợi nhuận mạnh có thể xoa dịu lo ngại của các nhà đầu tư. Đây là điều xảy ra hồi đầu năm, khi lãi suất trái phiếu tăng khiến thị trường chứng khoán lao dốc nhưng nhà đầu tư giữ được cái đầu lạnh, giúp tình trạng trên chỉ diễn ra trong thời gian ngắn.
Khác biệt lớn giữa tình hình hiện tại và hồi đầu năm là lợi nhuận doanh nghiệp được dự báo giảm trong năm 2019 do tác động từ chính sách giảm thuế mờ nhạt dần. Các mốc lợi nhuận kỷ lục có thể bị mất bởi lãi suất đi vay, chi tiền lương và giá vật liệu thô tăng.
Một lo ngại nữa là cuộc chiến thương mại hiện tại giữa Mỹ và Trung Quốc – hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Chính sách thuế quan đáp trả lẫn nhau giữa hai bên đã làm tổn hại niềm tin kinh doanh, trì hoãn đầu tư. Với lý do này, IMF ngày 8/10 hạ dự báo tăng trưởng trong năm 2019 với cả Trung Quốc và Mỹ - không giúp ích gì trong việc trấn an nhà đầu tư.
- Thị trường chứng quyền 25/04/2024: Tình hình đang chuyển biến tích cực (11/10/2018)
- Chứng khoán phái sinh ngày 25/04/2024: Triển vọng phục hồi đang quay lại (11/10/2018)
- Vietstock Daily 25/04/2024: Tâm lý thận trọng vẫn còn hiện hữu (11/10/2018)
- Phân tích kỹ thuật phiên chiều 24/04: Tín hiệu tích cực xuất hiện (11/10/2018)
- POW - Tiếp tục mua nếu giá còn nằm dưới mức 10,700 đồng (11/10/2018)
- Nhịp đập Thị trường 24/04: Sắc xanh lan tỏa thị trường (11/10/2018)
- Thị trường chứng quyền 24/04/2024: Đỏ lửa cùng thị trường cơ sở (11/10/2018)
- Chứng khoán phái sinh ngày 24/04/2024: Xuất hiện trạng thái giằng co (11/10/2018)
- Vietstock Daily 24/04/2024: Triển vọng ngắn hạn khá bi quan (11/10/2018)