Anh Hiếu mới thành lập một công ty thiết kế nội thất quy mô nhỏ. Tốt nghiệp chuyên ngành chuyên về nội thất, anh kể mình đã chuẩn bị khá nhiều trước khi mở công ty song có nhiều điều khá bất ngờ mà chỉ người làm nghề mới hiểu. Tâm sự của anh về nghề kiến trúc sư (KTS) không đại diện cho cả giới kiến trúc, nhưng cũng có những chi tiết khá thú vị về nghề, trong đó có những chiêu trò, nỗi niềm:

Những chiêu trò “móc tiền” khách hàng

Ngày càng có nhiều hơn những đơn vị thiết kế, tư vấn thiết kế nội thất trên thị trường. Do vậy, việc cạnh tranh ngày càng khốc liệt hơn. Thị trường luôn có 2 hướng cạnh tranh, một là về giá, hai là về chất lượng. Song giá cả vẫn luôn là thứ gây ấn tượng đầu tiên.

Các công ty hay đơn vị thiết kế thường đánh vào giá cả để cạnh tranh. Thông thường, giá thi công là 150.000 đồng/m2 nhưng trên thị trường, có những đơn vị đã hạ mức giá xuống còn 40.000-50.000 đồng/m2

Các công ty thiết kế nội thất đang tìm mọi cách để cạnh tranh, trong đó cạnh tranh về giá là hướng được lựa chọn nhiều nhất. Ảnh minh họa.

Khi có áp lực giảm giá như vậy, chúng tôi không xem việc thi công công trình là nguồn thu chính nữa mà kiếm tiền từ các khoản chiết khấu nguồn hàng. Chẳng hạn khi nhập sỉ nội thất, chúng tôi được chiết khấu 30-50% so với giá niêm yết, từ đó kiếm lời.

Cũng từ câu chuyện cạnh tranh giá cả để hút khách hàng, hiện trên thị trường có rất nhiều chiêu trò, chẳng hạn miễn phí thiết kế, giảm giá 30-50% gói nội thất, tặng cả chục triệu đồng khi mua nội thất cho căn hộ. Nói thẳng ra, khi đi làm rồi mới biết việc khuyến mại sâu như vậy thường "không thể tin được".

Khi tặng các gói khuyến mại, thường KTS sẽ tìm cách nâng giá sản phẩm lên đến một mức nào đó, nói cách khác là chiêu trò tăng giá rồi hạ giá. Một chiêu bù đắp phổ biến nữa khi tung ra các chương trình khuyến mại là thay thế nội thất đắt tiền bằng loại có giá thấp hơn. Thông thường, chủ nhà rất khó để phân biệt các loại nội thất. Vì vậy, việc thay đổi các sản phẩm như sàn gỗ, bóng đèn… không phải là quá khó với những KTS sành sỏi.

Tất nhiên cũng có những trường hợp chủ nhà phát hiện, sau đó yêu cầu KTS bồi thường, nhưng đó chỉ là một vài trường hợp ít gặp mà thôi.

Một hình thức khuyến mại nữa là miễn phí bản vẽ thiết kế. Rất nhiều KTS, các công ty, đơn vị thiết kế áp dụng hình thức này để thu hút khách hàng. Nhưng cũng đừng tin vào câu chuyện khuyến mại này vì thực tế, KTS sẽ có cách nâng giá thi công căn hộ, nâng giá nội thất để bù cho bản vẽ thiết kế trước đó.

Các vấn đề với thầy phong thuỷ

Bất đồng khó xử lý nhất của KTS khi thi công, thiết kế căn hộ là bất đồng ý kiến với thầy phong thuỷ. Không phải bao giờ KTS và thầy phong thuỷ cũng đồng nhất quan điểm.

Chẳng hạn, thầy phong thuỷ gợi ý đặt bàn thờ phía trên sofa, tôi không đồng ý vì rất nguy hiểm, dễ gây cháy nhà nếu tàn hương không may rơi xuống. Hoặc thầy phong thuỷ muốn đặt bàn thờ gần cửa sổ, tức gần rèm cửa, cũng dễ gây cháy... Nếu thoả thuận được thì không sao, còn khi hai bên vẫn không chịu nhún nhường nhau thì thông thường, chủ nhà sẽ nghiêng về thầy phong thuỷ, KTS thua.

Một trong những khó khăn của KTS là thống nhất quan điểm với thầy phong thủy. Ảnh: Archdaily.

Thi công ở một số căn hộ mà chủ nhà là người mê tín, KTS thua thầy phong thuỷ là điều thường xuyên xảy ra. Nhiều chủ nhà chấp nhận sửa đổi bản vẽ để căn nhà của mình hợp phong thuỷ.

Kiến trúc sư, một vài năm trở về trước là người có vai trò chủ động trong việc kết nối với chủ nhà, cũng là người chủ động kết nối, tìm kiếm xưởng nội thất mà mình cảm thấy phù hợp, nhưng nay thì không hoàn toàn như thế nữa. Đôi khi, KTS chúng tôi không chỉ cạnh tranh với những người trong nghề, những đơn vị thiết kế khác mà còn phải cạnh tranh với xưởng sản xuất nội thất. Ngày nay, nhiều xưởng nội thất chủ động liên kết với khách hàng, sau đó tìm kiếm KTS nhằm tối đa hoá lợi nhuận. Nói cách khác, trong nhiều trường hợp, KTS không còn quyền chủ động nữa, lợi nhuận cũng phụ thuộc vào chia chác của xưởng. Việc cạnh tranh trên thị trường ngày càng gay gắt.

Làm KTS là làm nghệ thuật, cũng là làm khoa học. Làm nghệ thuật là làm cái đẹp, mà cái đẹp thì mang đến và mang đi nhiều niềm vui. Làm khoa học thì phải tỉ mỉ, tính toán nhưng cũng tạo ra một cái gì đó mang tính khuôn thước, nghiêm túc. Tôi quan niệm nghề mình cũng như những nghề khác, có niềm vui này thì có nỗi buồn nọ, cạnh tranh nhiều, ngậm ngùi cũng không ít nhưng đôi khi nhìn thấy những gia đình nhỏ, gia đình lớn sum vầy bên sản phẩm nghệ thuật, cũng là sản phẩm trí tuệ của mình thì vui lắm.

* Tên nhân vật đã được thay đổi