“Dự thảo Luật cần tiếp tục bổ sung dựa trên tiếp thu các ý kiến của thành viên thị trường, chuyên gia, thông lệ quốc tế để Luật Chứng khoán sửa đổi không chỉ sát với thực tế mà còn có thể phù hợp xu thế trong 10 -15 năm tới". Đó là kiến nghị của TS Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính-ngân hàng, về Dự thảo Luật chứng khoán sửa đổi.
- Đến thời điểm này, ông ấn tượng với những thay đổi nào trong dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi?
Tôi cho rằng chất lượng dự thảo đáp ứng được 3 yêu cầu quan trọng với bất kỳ thị trường chứng khoán nào, bao gồm: minh bạch, chuyên nghiệp và tiệm cận thông lệ quốc tế. Điều này rất quan trọng nhất là trong bối cảnh Việt Nam đã hội nhập sâu rộng và chuẩn bị tham gia các FTA tự do thế hệ mới như EVFTA, CPTPP.
Với việc hội nhập quốc tế, chúng ta đang tiếp tục nới quy định về giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài. Trên cơ sở luật hóa Nghị định 60, dự thảo Luật Chứng khoán sửa đổi đã cho phép nới thêm một số lĩnh vực ngành nghề nước ngoài được sở hữu 100%.
Dự thảo cũng nâng tầm chuyên nghiệp của các cơ quan quản lý trong đó có đề xuất nâng cấp Trung tâm Lưu Ký Chứng khoán trở thành Tổng công ty để phù hợp với Luật doanh nghiệp và xứng tầm hơn với tổ chức này. Đồng thời, các quy định cũng nâng cao tính chuyên nghiệp của các nhà đầu tư, CTCK và cả các cơ quan chức năng liên quan.
- Ông có ý kiến gì đóng góp thêm cho dự thảo Luật chứng khoán lần này?
Cá nhân tôi mong muốn cơ quan xây dựng dự thảo luật tiếp tục lắng nghe, tiếp thu nhiều hơn các ý kiến của thành viên thị trường, chuyên gia, thông lệ quốc tế để không chỉ sát với thực tế mà còn có thể phù hợp cho dự kiến 10 -15 năm tới.
Tôi cho rằng Luật Chứng khoán sửa đổi khi xây dựng đặc biệt cần tính đến tiến trình tái cơ cấu thị trường chứng khoán, hội nhập của ngành tài chính sau khi tham gia các Hiệp định tự do và sự thay đổi kinh tế số.
TS. Cấn Văn Lực đóng góp nhiều ý kiến cho dự thảo Luật chứng khoán.
Cụ thể, theo rà soát của chúng tôi tại chương 9 Hiệp định CPTPP, thị trường chứng khoán Việt Nam về cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu nhưng tiêu chuẩn độ minh bạch của FTA thế hệ mới vẫn rất cao.
Nền kinh tế số cũng sẽ tạo ra các sản phẩm mới từ tài chính ngầm (shadow banking), lai giữa ngân hàng và chứng khoán như chứng khoán hóa, tín thác bất động sản, cho vay ngang hàng về bản chất là huy động vốn của cộng đồng. Cơ quan xây dựng luật cũng nên tính đến sản phẩm mới trong lĩnh vực tài chính chứng khoán, bổ sung định nghĩa trong Luật sửa đổi lần này.
Thị trường tài chính thời gian qua thay đổi nhanh. Ít nhất 5-10 năm nữa mới có thể quay trở lại rà soát Luật này nên xây dựng Luật mới theo tôi là cơ hội để đưa vào các yếu tố này.
Ngoài ra, một số hoạt động của công ty chứng khoán trước đây chưa quy định cũng nên bổ sung như hoạt động cho vay trên thị trường phái sinh, cho vay ký quỹ (margin), cho vay ứng trước, quản lý tài sản hay gọi nôm na là ủy thác đầu tư, huy động vốn cộng đồng. Hay như câu chuyện thuế của công ty chứng khoán, nhà đầu tư, thuế với Trung tâm lưu ký chứng khoán khi trở thành Tổng công ty cũng cần được làm rõ.
-Với doanh nghiệp việc tiếp cận nguồn vốn thông qua kênh chứng khoán rất quan trọng. Ông đánh giá như thế nào về những thay đổi của các quy định liên quan đến các hoạt động chào bán chứng khoán trong dự thảo lần này?
Quy định trong dự thảo hiện nay đối với một số nội dung liên quan đến huy động vốn từ thị trường chứng khoán đang tương đối thận trọng. Theo tôi điều này là cần thiết nhưng vẫn phải hợp lý.
Điều kiện về vốn điều lệ tối thiểu khi phát hành trái phiếu doanh nghiệp là 300 tỷ đồng. Khảo sát quy mô vốn doanh nghiệp cho thấy nhóm các doanh nghiệp có vốn điều kệ từ 250 tỷ đồng chỉ chiếm khoảng 2,3%. Còn lại 97,7% doanh nghiệp thuộc quy mô nhỏ và vừa (vốn dưới 250 tỷ đồng). Do đó, mức quy định trên theo tôi là lớn và thiếu cơ sở.
Một doanh nghiệp muốn được lưu ký cần có tỷ lệ nợ quá hạn dưới 5% nhưng cần làm rõ khái niệm nợ quá hạn. Ngoài ra, viêc yêu cầu chỉ doanh nghiệp có lãi mới được chào bán cổ phiếu trong khi nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp dù có tiềm năng nhưng chưa thể lãi ngay 2-3 năm đầu.
-Tại Dự thảo luật lần này, Bộ Tài chính đề xuất lập Quỹ bảo vệ nhà đầu tư chứng khoán để hoàn trả một phần cho nhà đầu tư trong trường hợp công ty chứng khoán mất khả năng hoàn trả tài sản. Ông nhận định thế nào về viêc xây dựng quỹ này?
Ở một số quốc gia, quỹ bảo vệ nhà đầu tư đã được thành lập nhưng theo tôi Việt Nam cần hết sức cân nhắc. Trên thị trường chứng khoán có quỹ hỗ trợ thanh toán và quỹ bù trừ. Nếu thêm quỹ bảo vệ nhà đầu tư Việt Nam sẽ có tương đối nhiều quỹ và khiến các thành viên thị trường đóng góp quá nhiều. Tôi cho rằng chúng ta nên vẫn giữ nguyên hai quỹ nhưng cần quy định thêm chức năng nhiệm vụ cho quỹ hỗ trợ thanh khoản, đồng thời, tăng trách nhiệm của các CTCK – bên nhận tiền của các nhà đầu tư để tránh việc mất thanh khoản xảy ra.
-Dự thảo mới cũng cho phép UBCKNN thực hiện điều tra ban đầu đối với các vi phạm. Ông đánh giá như thế nào về việc có thêm những công cụ cho cơ quan quản lý?
Hiện khâu thực thi, thanh tra, giám sát của UBCKNN vẫn còn rất chậm trễ, do cơ quan này chưa được giao đủ thẩm quyền. Tôi cho rằng cần nâng tầm và giao cho UBCK quyền thực sự để đảm bảo phát triển mạnh và bền vững hơn trong bối cảnh thị trường đã phát triển rất nhanh.
Việc điều tra ban đầu thanh tra chuyên ngành nên giao UBCK. Nếu liên quan đến pháp luật cần đến cơ quan điều tra thì đó sẽ là câu chuyện sau. Việc trao thẩm quyền điều tra ban đầu cho UBCK là hoàn toàn khả thi và phù hợp.
Như vi phạm công bố thông tin của doanh nghiệp cần phạt hành chính thì chế tài phải được thực hiện càng nhanh càng tốt. Nếu chờ cơ quan điều tra nhảy vào thì thời gian sẽ bị kéo dài, chế tài sẽ giảm đi hiệu quả.
Xin cảm ơn ông!
- Chứng khoán Tuần 15-19/04/2024: Triển vọng ngắn hạn tiếp tục bi quan (09/11/2018)
- Chứng khoán Tuần 15-19/04/2024: Triển vọng ngắn hạn tiếp tục bi quan (09/11/2018)
- Phân tích kỹ thuật phiên chiều 19/04: Sắc đỏ tiếp tục duy trì trên diện rộng (09/11/2018)
- Ngày 19/04/2024: 10 cổ phiếu nóng dưới góc nhìn PTKT của Vietstock (09/11/2018)
- Nhịp đập Thị trường 19/04: Giảm trên diện rộng, VN-Index lại rớt sâu (09/11/2018)
- Thị trường chứng quyền 19/04/2024: Tâm lý bi quan vẫn hiện hữu (09/11/2018)
- Chứng khoán phái sinh ngày 19/04/2024: Tâm lý bi quan bao trùm thị trường (09/11/2018)
- Vietstock Daily 19/04/2024: Tình hình đang chuyển biến xấu (09/11/2018)
- Phân tích kỹ thuật phiên chiều 17/04: Tâm lý thận trọng đang hiện hữu (09/11/2018)