Thống kê của Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn cho biết, cao su - mặt hàng Việt Nam xuất khẩu hàng đầu thế giới, lại có lượng nhập khẩu rất lớn. Cụ thể, trong tháng 11/2018, các doanh nghiệp Việt Nam đã nhập khẩu tới 46.000 tấn nguyên liệu cao su, nâng tổng khối lượng cao su nhập khẩu trong 11 tháng năm nay lên 543.000 tấn, trị giá hơn 1 tỷ USD, tăng 8,8% về số lượng và tăng gần 1% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Đại diện Hiệp hội Cao su Việt Nam thừa nhận, mặc dù Việt Nam đứng thứ ba thế giới về sản xuất và xuất khẩu cao su thiên nhiên với sản lượng hơn 1 triệu tấn nhưng vẫn phải nhập khẩu là vì chất lượng cao su trong nước chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất. Chỉ khoảng 20% sản lượng cao su trong nước được cung cấp cho các đơn vị sản xuất găng tay, sợi thun...
Đặc biệt, nhu cầu sản xuất vỏ xe cần chủng loại cao su SVR20, RSS3 nhưng trong nước không thể đáp ứng được nên phải nhập khẩu, trong khi chủng loại SVL3L chiếm tỉ trọng lớn nhưng nhu cầu lại hạn chế.
Việt Nam xuất khẩu cao su thiên nhiên, nhập về cao su tổng hợp. Ảnh: Báo Đất Việt.
Ngoài ra, các doanh nghiệp sản xuất ngành hàng gia dụng, giày dép cũng phải nhập khẩu cao su nguyên liệu vì hàng trong nước không đủ tiêu chuẩn. Nhìn nhận một cách tổng thể, GS.TSKH Nguyễn Ngọc Lung (Viện Quản lý rừng bền vững và chứng chỉ rừng) cho biết, trong vấn đề này có thể có yếu tố chưa khách quan.
"Trong một nền kinh tế thị trường thực sự, hễ cái gì có lợi thì doanh nghiệp được làm, vừa có thể xuất khẩu vừa có thể nhập khẩu.
Ví dụ, Việt Nam thừa gạo xuất khẩu nhưng những người có tiền lại muốn ăn gạo Thái Lan, Nhật Bản. Bởi trong nước có nhu cầu ăn gạo nhập khẩu nên doanh nghiệp vẫn nhập gạo của hai quốc gia nói trên về phục vụ người tiêu dùng.
Tương tự, trong lĩnh vực giấy, nếu doanh nghiệp sản xuất giấy của Việt Nam có được công nghệ tốt của Thụy Điển thì vẫn sản xuất được một số loại giấy có chất lượng tốt, xuất khẩu sang Mỹ và nhiều quốc gia khác. Nhưng giấy để làm vỏ bao xi măng doanh nghiệp trong nước lại làm kém, vì thế chúng ta vừa xuất khẩu lại vừa nhập khẩu.
Trong một nền kinh tế thị trường, cái gì doanh nghiệp chưa làm được thì nhập khẩu vì nhập có giá rẻ hơn, doanh nghiệp lãi hơn", GS.TSKH Nguyễn Ngọc Lung phân tích.
Đối với trường hợp của mặt hàng cao su, vị chuyên gia cho rằng phải xem liệu chúng ta đã thực sự theo cơ chế thị trường hay chưa? Doanh nghiệp có thể sản xuất mặt hàng này từ cao su trong nước, nhưng sản xuất mặt hàng khác thì lại đắt vì công nghệ sản xuất của ta chưa cao, muốn làm được thì phải bỏ nhiều tiền nhập khẩu công nghệ, thiết bị, máy móc tối tân, thời gian hoàn vốn lâu.
"Trong điều kiện chưa có tiền thì cứ nhập khẩu, đó là lý do chính đáng", ông nói. Cũng lý giải về việc Việt Nam phải nhập khẩu lượng cao su lớn để phục vụ sản xuất, GS.TS Nguyễn Việt Bắc (Viện Hóa học Vật liệu) và GS.TS Đỗ Quang Kháng (Viện Hóa học) đều cho rằng đó là do Việt Nam không có cao su tổng hợp.
Theo GS.TS Đỗ Quang Kháng, không phải chất lượng cao su trong nước không đáp ứng được nhu cầu sản xuất mà cần lưu ý rằng, sản phẩm cao su Việt Nam nhập về là cao su tổng hợp, không phải cao su thiên nhiên. Cao su tổng hợp mới là nguyên liệu các doanh nghiệp sản xuất trong nước thường xuyên sử dụng.
Một chuyên gia trong ngành cao su cũng từng lên tiếng trên báo chí về vấn đề này. Theo đó, muốn sản xuất cao su tổng hợp, ngành hóa dầu trong nước phải thực sự phát triển. Thông thường các năm, trung bình, nhu cầu tiêu thụ cao su tổng hợp trong nước chỉ khoảng 100-200 nghìn tấn/năm.
Trong khi đó, kinh phí để đầu tư một nhà máy sản xuất cao su tổng hợp không hề nhỏ. Khi đã xây dựng nhà máy thì phải đảm bảo sản xuất một sản lượng nhất định chứ không thể chỉ sản xuất đủ nhu cầu tiêu thụ. Vì vậy, hiện tại, để các doanh nghiệp tự cân đối cung-cầu nhập khẩu lượng cao su tổng hợp là cách giải quyết phù hợp.
- Còn khoảng 32.000 tỷ đồng vốn đầu tư công chưa được phân bổ chi tiết (14/12/2018)
- Vì sao ngành điện muốn áp giá hai thành phần? (14/12/2018)
- Thủ tướng đề nghị Apple mở rộng kinh doanh và xác định Việt Nam là một cứ điểm của Apple trên toàn cầu (14/12/2018)
- Điện mặt trời mái nhà dư thừa: Phát lên lưới giá 0 đồng, không được tính tiền (14/12/2018)
- Chủ tịch Tập đoàn Thuận An bị bắt: DN vài tỷ vốn tăng gấp 200 lần, nổi lên nhờ cầu đường (14/12/2018)
- Nhiều tiệm vàng tại TP HCM bất ngờ đóng cửa (14/12/2018)
- Thủ tướng yêu cầu phải bảo đảm cung ứng điện trong thời gian cao điểm (14/12/2018)
- Ứng phó thế nào trước làn sóng thép ngoại tràn vào? (14/12/2018)
- CEO Apple Tim Cook đến Việt Nam bằng máy bay riêng (14/12/2018)