Cuối tuần qua, phiên tòa xét xử vụ thất thoát 3.608 tỉ đồng xảy ra tại Ngân hàng Đông Á (DAB) bắt đầu phần tranh luận. Đại diện VKSND TP.HCM đã luận tội và đề nghị mức án cho các bị cáo, trong đó Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”, nguyên chủ tịch HĐQT Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79) bị đề nghị 15-17 năm tù về tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản theo khoản 4 Điều 355 BLHS 2015 (khung hình phạt lên đến chung thân). Vũ bị cáo buộc có hành vi ký chứng từ nộp khống 200 tỉ đồng để mua cổ phần DAB.

“Bảy tháng 20 ngày đợi chờ để nói rõ”

Theo BLTTHS 2015 thì bị cáo được trình bày phần tự bào chữa trước, sau đó mới đến phần luật sư bào chữa cho bị cáo. Bị cáo Vũ đã trình bày những vấn đề đã ghi trong chín trang giấy trước đó tại tòa. Tuy nhiên, Vũ không cần cầm giấy, giọng rành mạch, dứt khoát khi tự bào chữa trong khoảng 30 phút.

Theo Vũ, năm 2014, ông Bình mời Vũ mua 60 triệu cổ phần trị giá 600 tỉ đồng. Ông Bình mong muốn Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 mà Vũ là chủ tịch HĐQT sẽ là cổ đông chiến lược. Vũ bàn với HĐQT, sau khi HĐQT thống nhất thì Vũ thế chấp 220 lô đất để vay 600 tỉ đồng tại DAB. Nhưng hội đồng định giá của DAB chỉ định giá cho vay 400 tỉ đồng. Lúc bấy giờ ông Bình nói muốn Vũ bỏ thêm tài sản để vay cho đủ. Vũ nói với ông Bình là tài sản công ty Vũ hết rồi, công ty Vũ chỉ mua 400 tỉ đồng thôi.

“Lúc này ông Bình nói thôi được rồi, anh sẽ cho mày vay bằng số tiền cá nhân của anh để mua thêm 200 tỉ đồng còn lại. Khi nghe ông Bình nói thế thì tôi nói OK” - Vũ trình bày.

Vũ trình bày vào ngày 17-1-2014, ông Bình gọi Vũ nói: “Chiều em rảnh qua ngân hàng, anh đã thu xếp cho em 200 tỉ. Cá nhân anh sẽ cho em vay”. Ngay chiều đó, Vũ sang DAB, ông Bình đưa cho Vũ hai tờ giấy và yêu cầu Vũ ký vào và cựu trưởng phòng ngân quỹ Nguyễn Đức Vinh hướng dẫn ghi.

Lập tức tài khoản công ty Vũ nhận được 200 tỉ đồng. Vũ khẳng định 200 tỉ đồng này là tiền cá nhân ông Bình vì Vũ vay 200 tỉ đồng nhưng Vũ không hề ký một chữ nào liên quan hồ sơ pháp lý. Nếu là tiền của DAB thì Vũ sẽ phải làm rất nhiều thủ tục như thế chấp tài sản, hợp đồng vay vốn, lãi suất, thời hạn vay và khế ước nhận nợ, thủ tục rắc rối giống như Vũ đã vay 400 tỉ đồng.

Bị cáo Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ “nhôm”, sau khi nghe đại diện VKS đề nghị mức án. Ảnh: PL

Vũ lý giải: “Ông Bình cho bị cáo vay 200 tỉ đồng. Bị cáo cho ngược lại công ty bị cáo vay nên bị cáo mới phải ký vào hai tờ giấy đó để nộp tiền vào tài khoản công ty bị cáo. Lúc bấy giờ, tài khoản công ty bị cáo có hai nguồn tiền, một là nguồn tiền thế chấp tài sản vay tại DAB 400 tỉ đồng và 200 tỉ đồng là nguồn tiền cá nhân của bị cáo vay cá nhân anh Bình. Công ty bị cáo đã chuyển 600 tỉ đồng này để mua 60 triệu cổ phần tại DAB. Sau khi tăng vốn điều lệ không thành công, DAB trả lại cho công ty bị cáo. Dòng tiền thể hiện rất rõ ràng đường đi, đường về. Số tiền này là phục vụ cho việc mua cổ phần của DAB, không rơi vào cá nhân nào”.

“Bị cáo nộp vào tài khoản của công ty bị cáo mà cáo trạng nói là nộp tiền vào ngân hàng. Hai tài khoản hoàn toàn khác nhau mà VKS có sự nhầm lẫn để buộc tội bị cáo. Đến nay, bảy tháng 20 ngày trong trại tạm giam, bị cáo mong muốn ngày này để đứng trước HĐXX nói rõ vấn đề” - Vũ trình bày.

Tòa cho phép Vũ “nhôm” trình bày thoải mái

Chủ tọa nói: “Những vấn đề mà bị cáo muốn trình bày riêng với HĐXX, bị cáo cứ trình bày trước phiên tòa công khai này”.

Vũ trình bày: “Bị cáo xin tố cáo điều tra viên và kiểm sát viên trong quá trình điều tra cho bị cáo đối chất với anh Bình, bắt bị cáo phải ký vào biên bản nhưng không được đọc lời khai của anh Bình. Bị cáo mới nói “Lúc nãy anh Bình không khai nội dung này” thì kiểm sát viên sỉ nhục bị cáo trước điều tra viên, luật sư của bị cáo và cán bộ trại giam. Sự lăng mạ chỉ dừng lại khi cán bộ trại giam đề nghị. Bị cáo có ghi vào biên bản”.

Chủ tọa nói: “Bị cáo có mong muốn trình bày với chủ tọa về điều kiện, nguyên nhân dẫn đến các hành vi của bị cáo. Bị cáo cứ trình bày trước phiên tòa công khai này”.

Vũ trình bày: “Việc mua cổ phần này là bị cáo đang làm việc để phát triển công ty chứ không có động cơ, mục đích cá nhân nào. Nếu tòa cho phép, bị cáo xin trình bày, thực ra bị cáo cũng không muốn nói những việc này vì nói lên thì…”. Chủ tọa: “Bị cáo được phép chọn quyết định của mình”.

Vũ nói: “Bị cáo phải trình bày vấn đề này vì nó ảnh hưởng đến sinh mạng của bị cáo, quyền lợi của bị cáo. Công ty của bị cáo là… (bị cáo nêu những vấn đề chưa được kiểm chứng bởi cơ quan có thẩm quyền nào - PV). Việc mua cổ phần của DAB, bị cáo có xin phép lãnh đạo. Lãnh đạo đã đồng ý và có văn bản tuyệt mật. Bị cáo đã giao văn bản này cho anh Bình. Sau khi anh Bình nhận được thì mới nói việc này cần phải báo cáo Ngân hàng Nhà nước. Sau đó bị cáo đã ra báo cáo lại với lãnh đạo. Lãnh đạo đã có văn bản thứ hai gửi thống đốc Ngân hàng Nhà nước”.

Vũ "nhôm" chỉ ra lời khai sinh đôi

Trước tòa, Vũ không cần nhìn giấy tờ gì mà vẫn trình bày rành mạch như cầm giấy đọc: "Tại Bản kết luận điều tra số 67 ngày 16-6-2018, lời khai anh Trần Phương Bình trang 131, kể từ trên xuống dòng 18-24 và lời khai anh Nguyễn Đức Vinh trên xuống, dòng 19-25 trang 132. Cả hai lời khai đều sáu dòng và giống nhau như anh em sinh đôi".