Chiều ngày 22/9, phiên tòa xét xử Hà Văn Thắm (nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank), Nguyễn Xuân Sơn (nguyên Tổng giám đốc OceanBank) cùng đồng phạm bước sang ngày xét xử thứ 19.
13h50: HĐXX cho phép Viện Kiểm sát thực hiện đối đáp ý kiến tranh luận của các luật sư. Đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố cho biết sẽ thực hiện đối đáp các tranh luận theo từng hành vi.
Đối với hành vi Cố ý làm trái.., các bị cáo vi phạm trần lãi suất huy động vốn quy định của nhà nước và cho rằng hành vi đó không gây hậu quả, giúp OceanBank huy động tiền gửi và tránh đổ bể. Số tiền 1.576 tỷ đồng mua đắt bán đắt.
*Hậu quả của Cố ý làm trái... còn là tiền đề phát triển tham nhũng
Cơ quan truy tố căn cứ chứng cứ lời khai, chứng cứ thấy rằng số tiền này là trái quy định của NHNN đến nay không có chứng từ hợp lệ và không có khả năng thu hồi. Nguồn tiền chi từ 3 nguồn và được chi cho lãnh đạo, giám đốc chi nhánh, trực tiếp các khách hàng và chuyển về các chi nhánh.
Việc thực hiện tạm ứng đem ra chi lãi ngoài là vi phạm chế độ tài chính kế toán.
Bị cáo Thủy và Dương đều thừa nhận số tiền tạm ứng lấy từ nguồn tiền của OceanBank. Nhưng giấy tờ tạm ứng không ghi đủ thông tin. Đối với việc hoàn ứng, các khoản tiền hoàn ứng lấy từ nguồn tiền khác của OceanBank.
Theo luật kế toán, tổ chức không được hạch toán các khoản chi không liên quan đến hoạt động kinh doanh và không có chứng từ hợp lệ. Như đối với 66 tỷ đồng chuyển từ TK 801 vào tài khoản cá nhân. Căn cứ vào viện dẫn các điều luật kế toán, tiền này căn cứ các bản kê, kế toán đã dựa vào bản kê làm chứng từ để chuyển tiền vào tài khoản các cá nhân. Do vậy, đây là khoản chi không có chứng từ hợp lệ.
Hậu quả của việc làm trái nêu trên không chỉ gây thiệt hại về vật chất mà còn là tiền đề tội phạm tham nhũng phát triển. Trong vụ án này, liên quan đến số tiền 1.576 tỷ đồng này, đã có các bị cáo bị buộc tội danh tham ô tài sản và tiếp tục có các vụ án khác đang khởi tố. Hậu quả nghiệm trọng hơn là đánh mất lòng tin của người dân vào các tổ chức khi tiền chủ yếu từ các khách hàng lại rơi vào tay một số khách hàng. Đồng thời, cũng góp phần làm tăng nợ xấu của OceanBank. Ngày 6/5/2015, NHNN đã mua lại OceanBank, gánh toàn bộ nghĩa vụ trả nợ, chấm dứt quyền lợi các cổ đông cũ.
Trong thời gian 2010-2014, OceanBank đã chi 1.576 tỷ đồng ngoài lãi suất. Trong số này có 246 tỷ đồng được chi cho Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt đã cấu thành tội tham ô tài sản và lạm dụng quyền hạn để chiếm đoạt.
Đối với hành vi Hà Văn Thắm sử dụng BSC thu phí, dù Hà Văn Thắm ban đầu không thừa nhận BSC là công ty sân sau, cử người từ OceanBank vào nhưng qua quá trình sau đó đã thừa nhận và yêu cầu giữ nguyên lời khai ban đầu.
Hoàng Thị Hồng Tứ là chủ tịch BSC, mặc dù khai không biết số tiền thu được sử dụng việc gì nhưng với cương vị Chủ tịch thì buộc phải biết việc thu phí qua các hợp đồng.
Phạm Hoàng Giang ban đầu hoàn toàn không khai nhận hành vi phạm tội của mình, không biết nguồn tiền này làm gì nhưng với chức trách được giao, việc ký hơn 721 hợp đồng bị cáo phải có trách nhiệm, đây là hành vi trái pháp luật, tạo hậu quả, nguồn tiền giúp Hà Văn Thắm chi cho Sơn. Do vậy cũng là đồng phạm trong tội Lạm dụng chức vụ.
*Thông tư 02 không vi hiến
Đối với việc cho rằng Thông tư 02 trái với luật, trong trường hợp hoạt động ngân hàng có diễn biến bất thường thì NHNN có quyền và có tính bắt buộc đối với các TCTD. Thông tư này được ban hành trên tinh thần Nghị quyết 11. Đây là công cụ hữu hiệu và cơ bản hạn chế được tình trạng chi lãi ngoài.
Khoản 2 điều 3 trong trường hợp có sự khác nhau giữa luật này và các luật khác thì áp dụng luật này. Thông tư 02 đúng quy định pháp luật và không trái đúng thể thức, thẩm quyền. Thông tư này không vi hiến, đại diện Viện Kiểm sát khẳng định.
Có ý kiến cho rằng nhiều ngân hàng cùng thời điểm chi lãi suất vượt trần, chỉ có ngân hàng Đại Dương bị xử lý hình sự. Viện Kiểm sát cho rằng trong thời gian qua, ngoài NH Đại Dương, một vài ngân hàng khác cũng đã bị xử lý. Ví dụ, vụ án Nguyễn Đức Kiên cho vay liên ngân hàng với danh nghĩa ủy thác đầu tư, NH Xây Dựng thực hiện hành vi làm hồ sơ khống rút tiền chi lãi ngoài… Cùng đó, hành vi chi lãi ngoài của NH Đại Dương còn liên quan đến hành vi tham nhũng.
*Nói OceanBank hiệu quả nhưng báo cáo tài chính lại... không trung thực
Các luật sư và bị cáo cho rằng việc chi lãi ngoài đã đem lại lợi ích cho OceanBank và các năm qua ngân hàng kinh doanh có lãi và chia cổ tức. Theo nội dung giám sát thanh tra, từ năm 2010-2011, nợ xấu OceanBank chiếm 12%, vốn chủ sở hữu điều chỉnh giảm do ngân hàng phân loại nợ và trích lập DPRR không đúng quy định. Kết luận thanh tra sau đó xác định nợ xấu của OceanBank đạt 49,8%. Vốn huy động cho vay các khách hàng có mối quan hệ chiếm 41,39% dư nợ. Trong nợ xấu, riêng nợ xấu nhóm liên quan đến Hà Văn Thắm chiếm 79,8%.
Lợi nhuận đã được hạch toán sai. Quản trị điều hành của OceanBank không khách quan, minh bạch. Báo cáo tài chính không trung thực, không phản ánh đúng tình trạng kinh doanh khác với các khoản lãi dự thu không thu được tính vào thu nhập. Nguồn vốn huy động chủ yếu phục cho lợi ích của Hà Văn Thắm, không đem lại hiệu quả như các luật sư nói.
Thông tin OceanBank lãi 1.000 tỷ đồng nhưng lợi nhuận năm 2015 là 48 tỷ đồng, lỗ lũy kế đến cuối năm đạt 15.412 tỷ đồng. Năm 2016, lãi 70 tỷ, lỗ lũy kế 15.340 tỷ đồng.
Trong năm 2015, Oceanbank bị kiểm soát đặc biệt, để duy trì tính thanh khoản NHNN đã cho vay đặc biệt. Đến nay, OceanBank mới vẫn chưa hoàn trả khoản vay này. OceanBank mới cũng đang cần hỗ trợ về nhân lực, chuyển nhiều dự án thanh khoản tốt hỗ trợ cho hoạt động kinh doanh.
Viện Kiểm sát cho rằng lợi nhuận OceanBank không phải do hiệu quả huy động cho vay vốn từ thời gian trước. Con số 1.000 tỷ là hoàn toàn không chính xác.
*Đồng phạm không bắt buộc phải tham gia tất cả các công đoạn.
Về quan điểm, các bị cáo không gây thiệt hại, có bị cáo không chi, nhận tiền trực tiếp. Trong phiên tòa, Hà Văn Thắm đã nhận một phần vi phạm Thông tư 02.
Theo VKS, việc chi lãi ngoài, tất cả các bị cáo đều biết. Để thực hiện chủ trương cần nhiều công đoạn. Các bị cáo đều tham gia ở công đoạn khác nhau và đều hướng đến mục đích chung. Đồng phạm không bắt buộc các bị cáo phải tham gia tất cả các công đoạn.
Về việc thực hiện hợp đồng lao động, không điều khoản nào yêu cầu tuân thủ cấp trên thực hiện hành vi trái pháp luật. Các bị cáo làm trong ngân hàng đều biết chi phải có chứng từ, có địa chỉ người nhận. Nhưng đã có hàng ngàn tỷ đồng chi không có chứng từ chi. Việc chi ngoài lãi suất, các bị cáo không được hưởng lợi. Nhưng ở mức độ nào đó, có lợi ích nhất định.
Bị cáo Hoài Nam là người thành khẩn nhất, thừa nhận các bị cáo đều biết vi phạm 02 trái pháp luật và bản thân bị cáo không có nhiều lựa chọn.
CQĐT và Viện Kiểm sát xác định tính chất mức độ vi phạm đối với các bị cáo. Cán bộ hội sở thì có trách nhiệm cao hơn các chi nhánh. Tại các chi nhánh, giám đốc chi nhánh là người có trách nhiệm điều hành cao nhất nên khi có sai phạm chịu trách nhiệm cao nhất. Khi nhận làm giám đốc chi nhánh, việc chi ngoài đã và đang diễn ra. Nhưng xét ở vị trí quản lý, không cản trở, khong yêu cầu dừng lại mà tiếp tục đồng ý việc chi diễn ra. Đây là hành vi cố ý gián tiếp. Việc cơ quan điều tra không xét các Giám đốc chi nhánh khác là kiến nghị xử lý có tính hợp lý, thể hiện tính nhân đạo.
Đối với hành vi Vi phạm quy định cho vay, Thắm thừa nhận vi phạm quy định cho vay, nhưng cho rằng việc cho vay không phải nhằm tái cơ cấu ngân hàng Đại Tín mà là theo thoả thuận 3 bên.
Kết quả điều tra cho thấy, Hà Văn Thắm biết Đại Tín đã mất thanh khoản, sau đó giới thiệu Danh mua lại ngân hàng, bị cáo có cam kết hỗ trợ tái cơ cấu ngân hàng. Bị cáo cũng thừa nhận việc duyệt cho vay là có tác động của bà Phấn.
Đối với Phạm Công Danh, bị cáo không thừa nhận chỉ đạo cấp dưới hoàn thiện hồ sơ Trung Dung để vay tiền. Có thể khẳng định Trung Dung thực chất không có hoạt động mua bán kinh doanh, Phạm Công Danh đã chỉ đạo lập BCTC khống để vay tiền.
Hứa Thị Phấn biết rõ khoản 500 tỷ đồng không phải sử dụng cho sân vận động Chi Lăng mà là trả nợ cho Phấn, Phấn là người thống nhất với Thắm và Danh về khoản vay. Viện Kiểm sát cho rằng biên bản 3 bên chỉ là hình thức.
Viện Kiểm sát khẳng định hồ sơ vụ án còn nguyên vẹn, ngoài luật sư Trương Thị Minh Phương cho rằng hồ sơ bị mất 81 bút lục, các luật sư khác cũng đều được phô tô hồ sơ, chưa có ai ý kiến gì. Để đảm bảo tính khách quan, chúng tôi cũng đã nghiên cứu nội dung thì thấy nội dung bút lục là thoả thuận ban đầu về việc chuyển giao ngân hàng Đại Tín giữa Hà Văn Thắm và Hứa Thị Phấn, không nằm trong phạm vi xem xét của phiên toà này.
Viện Kiểm sát sau khi xem xét các lời khai của các bị cáo và lời bào chữa của các luật sư, đã đề nghị áp dụng tình tiết giảm nhẹ, thay đổi một số đề nghị mức án.
>> Viện Kiểm sát giữ nguyên đề nghị án tử hình cho Nguyễn Xuân Sơn, cho bị cáo Hồng Tứ hưởng án treo
15h41: HĐXX cho phép các luật sư đối đáp với Viện Kiểm sát
Luật sư Đào Hữu Đăng, bào chữa cho bị cáo Hà Văn Thắm, thực hiện đối đáp
- Nhiều ưu đãi hấp dẫn khi giao dịch thanh toán quốc tế tại SHB (22/09/2017)
- Gói tín dụng lớn chưa từng có (22/09/2017)
- Lãi suất qua đêm liên ngân hàng giảm xuống vùng 1%, chạm mức thấp nhất 8 tháng (22/09/2017)
- Chủ tịch Vietlott sang làm Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Phát triển Việt Nam (22/09/2017)
- Big4 tung gói ưu đãi lãi suất 370.000 tỷ và 500 triệu USD cho doanh nghiệp và cá nhân vay sản xuất, kinh doanh (22/09/2017)
- Doanh nghiệp ngại vay vốn ưu đãi vì sợ thanh tra? (22/09/2017)
- Lienvietpostbank gia tăng tính năng bảo mật trong giao dịch trực tuyến (22/09/2017)
- Vì sao có tình trạng lãi suất huy động 6 tháng cao hơn 24 tháng? (22/09/2017)
- FED tăng lãi suất 0,25 điểm % - hàm ý và dự báo tiếp theo? (22/09/2017)