Theo khảo sát của YouGov, khoảng 4/5 người Mỹ lưu ý đến việc giá trứng gà tăng mạnh trong siêu thị bất chấp tình hình lạm phát đã giảm tốc. Khoảng 2/3 số người được hỏi nhận định giá trứng gà đang tăng quá cao. Thậm chí theo tờ Quartz, trứng gà đã trở thành mặt hàng buôn lậu nóng bỏng ở biên giới Mỹ-Mexico.

Một bịch trứng vài quả tại Mỹ có giá bình quân 4,25 USD tính đến tháng 12/2022, tương đương mức tăng 137% so với cùng kỳ năm trước và 11,1% so với tháng trước đó. Với mức tăng như vậy thì không có gì khó hiểu khi trứng gà trở thành mặt hàng được dân buôn lậu ưa chuộng.

“Chúng tôi đang chứng kiến việc ngày càng nhiều người buôn lậu trứng từ Juarez-Mexico sang El Paso-Mỹ bởi giá thực phẩm này tại Mexico rẻ hơn nhiều”, chuyên viên phòng quan hệ công chúng Roger Mayer của Cục hải quan và biên phòng Mỹ (CBP) cho biết.

Trong vài tháng trở lại đây, tình hình lạm phát tại Mỹ đã có dấu hiệu hạ nhiệt khi chi phí vận tải đường biển đi xuống, giá nhiều mặt hàng thiết yếu như thịt bò cũng giảm, hàng loạt siêu thị và cửa hàng khuyến mãi giảm giá trong kỳ nghỉ lễ. Thế nhưng riêng mặt hàng trứng vẫn “cứng đầu” không chịu giảm giá, khiến ngày càng nhiều siêu thị tại Mỹ trống hàng thực phẩm này.

Trứng lậu

Số liệu của CBP cho thấy riêng trong khoảng ngày 1/11/2022-17/1/2023 đã có khoảng 2.002 vụ buôn lậu qua biên giới có liên quan đến trứng gà, tăng 336% so với cùng kỳ năm trước.

Theo quy định, CBP cấm tất cả các sản phẩm liên quan đến gia cầm, bao gồm trứng gà, được nhập khẩu tự do qua biên giới Mỹ nếu không có giấy phép nhằm đảm bảo an ninh y tế, phòng chống dịch bệnh. Thậm chí mới đây CBP còn ra văn bản khuyến cáo du khách không nên viện cớ mang trứng gà cùng sản phẩm liên quan đến gia cầm qua biên giới Mỹ.

Bất kỳ dân buôn lậu nào vi phạm quy định trên sẽ bị phạt lên đến 10.000 USD. Mức phạt này chủ yếu nhắm đến việc buôn lậu trứng hay sản phẩm gia cầm qua biên giới với mục đích thương mại. Nếu chỉ vô tình mang qua với mục đích sử dụng cá nhân thì cũng bị phạt đến 1.000 USD. Dẫu vây, việc xác nhận đây là hành vi buôn lậu hay vô tình đều tùy thuộc vào quyết định của cán bộ hải quan khi người nhập cảnh không xuất trình được bằng chứng.

Ông Mayer cho biết rất nhiều trường hợp buôn lậu hoặc mang trứng gà quá cảnh tại biên giới Mỹ-Mexico nhưng đã buộc phải bỏ lại ngay tại cửa khẩu vì sợ bị phát hiện, tuy nhiên cũng có một số trường hợp không chịu hợp tác và bị phạt nặng.

Theo tờ Quartz, lợi nhuận biên cho việc buôn trứng từ Mexico sang Mỹ là rất lớn. Một kg, tương đương nhiều hơn một bịch vài quả một chút, có giá khoảng 1,7-2,2 USD tại Guadalajara-thành phố lớn thứ 2 tại Mexico. Thế nhưng sản phẩm tương đương sẽ bán được tới hơn 14 USD, thậm chí cao hơn nhiều tại các nơi thiếu hàng ở Mỹ.

Tờ BBC thì cho biết nhiều cửa hàng ở San Ysidro-Mỹ gần biên giới mexico đã từ chối mua hàng lậu giá cao mà chạy thẳng sang nước láng giềng này nhập hàng với giấy phép đầy đủ.

Trong khi đó CBP liên tục nhắc lại các đại dịch như cúm gia cầm đã càn quét thị trường Mỹ trong vài năm trở lại đây là một trong những nguyên nhân gây thiếu cung trứng gà và dẫn đến tình trạng buôn lậu trên. Việc mang những sản phẩm không qua kiểm dịch và có giấy phép sẽ chỉ càng làm tình hình trở nên tồi tệ hơn.

Bộ nông nghiệp Mỹ (USDA) thì chỉ đích danh dịch cúm gia cầm là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng hỗn loạn trên. Cả nước Mỹ đã phải tiêu hủy 44 triệu con gà đẻ trứng vì dịch bệnh này, dẫn đến khả năng nguồn cung trứng bị giảm khoảng 7,5% trong tháng 2/2023. Phía USDA bổ sung thêm rằng giá trứng đã giảm so với mức đỉnh tháng 12/2022 nhưng vẫn khá cao do khan hiếm nguồn cung.

*Nguồn: Quartz, YouGov