Trong câu chuyện của mình, giám đốc một sàn giao dịch bất động sản trên đường 2/9 cho biết, năm 2018, công ty anh có tham gia phân phối một dự án ở Tây Bắc Đà Nẵng, ký quỹ mỗi lô 30 triệu đồng.

“Dự án đã bán xong từ năm 2018, khách hàng cũng đã đóng từ 80-95% giá trị hợp đồng nhưng đến nay, mặc dù đã gần 5 năm nhưng số tiền hoa hồng gần 1 tỷ đồng chúng tôi vẫn chưa nhận được”, anh cho biết.

Môi giới đang tư vấn, giới thiệu dự án cho khách hàng. (Ảnh: K.H)

Nguyên nhân là trong hợp đồng ký kết giữa chủ đầu tư và đơn vị môi giới có nêu rõ: Chủ đầu tư sẽ trả hết tiền hoa hồng cho đơn vị môi giới nếu khách hàng đóng 95% giá trị hợp đồng hoặc khi bàn giao sổ cho khách hàng.

“Hợp đồng là vậy, tuy nhiên dù đã gần 5 năm nhưng khi liên hệ với chủ đầu tư để nhận 50% số tiền hoa hồng còn lại thì họ trả lời do khách hàng chưa đóng đúng tiến độ (95% - PV) nên chưa thể trả hết hoa hồng. Vì khi đó sản phẩm khan hiếm, chúng tôi phải có “hàng” để giữ và nuôi “quân” nên bắt buộc phải ký, chứ ai cũng biết rằng chủ đầu tư đưa ra điều khoản này là muốn “chiếm dụng” tiền hoa hồng của các công ty môi giới”, anh chua chát nói.

Cũng liên quan đến việc “treo” tiền môi giới của các sàn giao dịch, anh P. – lãnh đạo một sàn giao dịch tại Thanh Khê cho biết: Năm 2019, công ty anh có tham gia phân phối cho một dự án nằm trên đường Nguyễn Sinh Sắc và bán khá thành công. Tuy nhiên, đến đoạn thanh toán tiền hoa hồng thì đơn vị phát triển dự án lại “nhầy”.

“Chúng tôi đã nhiều lần liên hệ với chủ đầu tư thì chủ đầu tư cho biết đã trả hết tiền hoa hồng cho đơn vị phát triển dự án nhưng khi liên hệ với đơn vị phát triển dự án thì họ nói là họ chưa nhận được do khách hàng chưa thanh toán xong".

Năm 2021, trong một lần trà dư, tửu hậu, phóng viên Diễn đàn Doanh nghiệp có nghe câu chuyện của một sàn giao dịch bất động sản tại Hà Nội bị “hụt chân” khi tham gia phân phối một dự án tại Đà Nẵng.

Theo đó, để “có ghế” tham gia bán hàng, chủ đầu tư đưa ra điều kiện, các sàn giao dịch phải ký cọc 30 triệu đồng/lô và trong thời gian 3-4 tháng phải bán hết ít nhất 70% giỏ hàng trở lên thì hoàn lại được 100% tiền ký cọc còn nếu dưới 70% thì bán được lô nào sẽ nhận lại tiền kí cọc lô đó, lô nào không bán được thì như mất cọc.

“Đợt đó thị trường đang rất tốt nên chúng tôi tin tưởng mình sẽ làm được. Nào ngờ khi ký xong thì thị trường tụt dốc, chúng tôi không bán được lô nào, liên hệ với chủ đầu tư để xin lại tiền ký cọc thì chủ đầu tư trả lời cứ theo hợp đồng mà thực hiện".

"Họ nói có nhiều sàn giao dịch tham gia mở bán chứ không phải mình công ty tôi, giải quyết một trường hợp thì các trường hợp khác sẽ như thế nào. Nếu không đồng ý có thể kiện ra tòa. Chúng tôi cũng có tham vấn luật sư nhưng không giải quyết được gì. Đợt đó chúng tôi mất hơn 1 tỷ đồng tiền ký cọc” - Một sàn giao dịch cho biết.

Không chỉ các sàn giao dịch, nhiều nhân viên môi giới cũng khóc ròng khi hàng đã bán xong nhưng sàn giao dịch không trả tiền hoa hồng, hoặc trả thấp hơn mức cam kết ban đầu.

Cách đây ít lâu, Diễn đàn Doanh nghiệp nhận được đơn thư của nhiều nhân viên môi giới trình bày về việc họ có làm việc với sàn giao dịch V. nằm trên đường Nguyễn Hữu Thọ để phân phối dự án căn hộ M. tại đường Trần Hưng Đạo.

Theo phản ánh của những nhân viên môi giới này thì khi làm việc với đại diện của sàn giao dịch V. những người đại diện này có thỏa thuận nếu bán được 20 căn hộ sẽ chi trả hoa hồng là 1,2%, trên 30 căn hộ sẽ chi trả hoa hồng là 1,5% (tính đến ngày 31/3) và sau ngày 31/3, cứ bán được 1 căn hộ sẽ trả 3% hoa hồng – tương đương với mức mà một sàn giao dịch khác cũng đang phân phối dự án này chi trả.

Cũng theo đơn kêu cứu nói trên dù các nhân viên môi giới liên tục yêu cầu giám đốc sàn giao dịch V. cam kết bằng văn bản nhưng vị này cứ khất lần, đồng thời hứa hẹn cứ làm vì đây là một sàn lớn, phân phối nhiều dự án lớn.

"Chúng tôi tin tưởng và bán hàng cho đến lúc doanh số đạt 45 căn trong đó có 40 căn đạt trước ngày 31/3 và 5 căn sau ngày 31/3. Tuy nhiên, khi chúng tôi đến để xin chi trả hoa hồng thì giám đốc sàn giao dịch liên tục vắng mặt, gọi điện và nhắn tin không trả lời. Chúng tôi vô cùng lo lắng vì đây là số tiền mồ hôi và công sức chúng tôi bỏ ra nhưng không được đền đáp thỏa đáng” – một nhân viên môi giới cho biết.

Một chủ đầu tư thừa nhận, tình trạng nợ hoa hồng môi giới chủ yếu xảy ra với các chủ đầu tư và sàn mới thành lập. Với những sàn mới, tài chính yếu tình trạng này có thể tác động không nhỏ đến hoạt động của doanh nghiệp, thậm chí dẫn tới phá sản.

Chưa kể, nhiều đơn vị nhỏ hầu như môi giới không có hợp đồng lao động mà chỉ là cộng tác viên. Giữa hai bên đôi khi không có văn bản thỏa thuận về mức hoa hồng chi trả mà chỉ nói miệng. Do đó, môi giới cũng yếu thế khi đòi phí từ những sàn kiểu này.