Kết thúc năm 2016 tại ngày cuối năm số dư vay nợ ngắn hạn của CTCP Hàng không Vietjet (Vietjet Air) trên báo cáo hợp nhất là 6.036 tỷ đồng, tăng 70,3% so với đầu năm và bằng 28,9 lần so với cuối năm 2013. Trong năm 2016, Vietjet Air đã xuất hiện khoản vay nợ dài hạn 761 tỷ đồng, trong khi các năm trước đó Vietjet Air chỉ vay ngắn hạn. Tiền lãi vay đã trả trong năm 2016 lên đến 218 tỷ đồng.
Nguồn: Số liệu báo cáo tài chính
Bản cáo bạch niêm yết của Vietjet Air cho biết, hoạt động kinh doanh của Vietjet Air đòi hỏi nhiều vốn. Trong quá khứ, VJC sử dụng vốn vay ngắn hạn để thanh toán một phần các chi phí trả trước theo tiến độ mua máy bay và dự định sẽ tiếp tục vay thêm dài hạn để trang trải cho kế hoạch mua sở hữu thêm các máy bay mới phục vụ cho việc mở rộng đường bay.
Vietjet Air đã “bán” hơn 22,4 triệu cổ phần cho các tổ chức tài chính trong và ngoài nước thông qua “thủ thuật” bán ra 44,8 triệu cổ phần của bà Nguyễn Thị Phương Thảo cho các nhà đầu tư, tổ chức tài chính nước ngoài và Công ty TNHH Đầu tư Hướng Dương Sunny – một công ty thuộc sở hữu của bà Thảo mua vào 22,4 triệu cổ phần phát hành thêm của Vietjet Air với giá 84.600 đồng/cổ phần. Thương vụ này ước tính mang về cho VietJet Air khoảng 1.780 tỷ đồng.
Ngoài ra, theo hãng tin Nikkei Asia, Vietjet Air đang lên kế hoạch phát hành trái phiếu ở thị trường nước ngoài. Vietjet Air đang đàm phán với các ngân hàng và hãng hàng không khác trong khu vực để tìm kiếm các khoản đầu tư chiến lược.
Trước đó hãng tin Reuters cho rằng một trong những lo ngại lớn nhất vào thời điểm này của Vietjet Air là đơn hàng đặt máy bay số lượng lớn với hơn 100 máy bay Airbus A320 và 100 máy bay Boeing 737 Max 200s sắp được thực hiện trong thời gian tới.
Áp lực tài chính dường như đang tăng lên nhanh ở Vietjet Air khi ở thuyết minh lưu chuyển dòng tiền từ hoạt động tài chính có thấy năm 2016 tiền thu từ đi vay của Vietjet Air đạt mức 21.553,6 tỷ đồng (gần 1 tỷ USD), so với năm 2015 tiền thu từ đi vay 13.366,6 tỷ đồng. Ngược lại, tiền chi trả nợ gốc của Vietjet Air là 12.426 tỷ đồng cho năm 2015, và 18.300 tỷ đồng cho năm 2016.
Nguồn: Số liệu báo cáo tài chính
Mặc dù so với doanh thu trong năm dòng tiền thu được từ đi vay vẫn ở mức tương đối nhưng việc dòng lưu chuyển tiền vay – trả tăng mạnh, và vay nhiều hơn trả, cùng dư nợ vay ngắn dài hạn tăng cho thấy Vietjet Air đang chịu áp lực về tài chính, mà sâu xa chính là áp lực từ việc thực hiện đơn hàng đặt máy bay và nghiệp vụ bán và thuê lại của Vietjet đối với các máy bay mới.
Nhưng tiền chi đặt cọc mua máy bay từ năm 2014 đến 2016 dao động từ khoảng 1.000 tỷ đồng đến 2.500 tỷ đồng/năm, ngành nghề kinh doanh là bán vé thu tiền trước. Vậy điều gì khiến VietJet Air phải vay và trả mạnh trong năm? Phải chăng đây là “kỹ thuật” để VietJet Air giảm rủi ro
tỷ giá trong các đợt chi trả chi phí nhiên liệu, thanh toán hợp đồng thuê máy bay hay một phần của khoản thanh toán bảo trì. Tất cả các khoản này được trả bằng USD.
Bản cáo bạch niêm yết của VietJet Air cho biết nếu USD tăng giá so với đồng VND sẽ dẫn đến sự gia tăng của chi phí nhiên liệu, chi phí thuê máy bay và có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty.