"Mối duyên" bất ngờ và 6 năm "bên nhau" không nhiều dấu ấn

Năm 2012, The Nawaplastic Industries (Saraburi) Co.,Ltd - một công ty thành viên của Tập đoàn SCG, "không một lời báo trước" đã trở thành cổ đông lớn của 1 trong 2 doanh nghiệp nhựa lớn nhất Việt Nam - CTCP Nhựa Thiếu Niên Tiền Phong (HNX: NTP).

Tại thời điểm đó, Saraburi đã gây “chấn động” lớn trên thị trường chứng khoán Việt Nam khi bất ngờ mua được hơn 9,8 triệu cp NTP, tương đương 22,67% vốn và tiếp tục gom thêm cổ phần nâng sở hữu lên 23,84% tại thời điểm cuối 2012. Theo đó, Saraburi đã trở thành cổ đông ngoại lớn nhất tại NTP và là cổ đông sở hữu cổ phần lớn thứ 2, chỉ sau SCIC.

Sự xuất hiện của Saraburi tại NTP khi đó dường như là một sự bất ngờ với bản thân doanh nghiệp và ban lãnh đạo. Điều này khiến thị trường dấy lên những lo ngại về một sự thâu tóm của đại gia Thái trong tương lai.

Theo ban lãnh đạo của NTP khi đó, Saraburi đã thực hiện mua gom toàn bộ cổ phiếu NTP từ các quỹ đầu tư ngoại khác với mức giá khá cao, khoảng 60.000 đồng/cp (tại thời điểm đó), cao hơn khoảng 33% so với thị giá của cổ phiếu NTP. Như vậy, Saraburi ước tính phải bỏ ra hơn 590 tỷ đồng để mua lại cổ phần NTP.

Cũng theo nhận định từ phía NTP, với tỷ lệ sở hữu lớn, cổ đông Thái sẽ có thể can thiệp vào hoạt động quản trị và góp ý kiến trong định hướng sản xuất kinh doanh. Điều này sẽ tác động ít nhiều tới Công ty.

Bản thân lãnh đạo NTP khi đó cũng giữ tâm lý khá thận trọng và có những động thái đề phòng cho trường hợp thâu tóm xảy ra. Tuy nhiên, khi SCIC vẫn đang nắm thế chủ đạo với hơn 51% vốn tại NTP, thì sức ảnh hưởng của Saraburi không quá lớn.

Qua năm 2013, tại ĐHĐCĐ thường niên, cổ đông Thái cũng có động tĩnh đầu tiên khi cử 2 đại diện vào HĐQT và BKS của NTP. Tuy nhiên, những diễn biến sau đó lại không như thị trường quan ngại. Thực tế, sự hiện diện của Saraburi tại NTP khá mờ nhạt.

Những năm sau đó, việc kinh doanh của NTP cũng không có nhiều thay đổi so với trước thời điểm có mặt của Saraburi. Cả hai bên đều không cho thấy những hợp tác rõ rệt trong hoạt động kinh doanh, máy móc kỹ thuật, phân phối sản phẩm...

Nguyên nhân của sự việc trên phần nhiều khả năng đến từ tâm lý “dè chừng” của NTP đối với Saraburi ngay từ lúc khởi điểm và phần khác cũng có thể đến từ sự khác biệt giữa định hướng kinh doanh của 2 bên. Chính điều đó khiến NTP không muốn đi chung đường với cổ đông Thái.

Mới đây, những diễn biến trong việc nới room của NTP đã cho thấy rõ điều đó. Trong suốt 6 năm Saraburi tham gia, NTP không hề nhắc nhiều đến việc nới room, vẫn giữ room ở tỷ lệ 49% ngay cả khi 2 năm gần đây Nhà nước đã rất “dáo diết” trong việc thoái vốn của SCIC. Tuy nhiên, sau khi Saraburi thoái toàn bộ vốn, NTP đã lập tức muốn nới room lên 100%.

Liệu có sự xuất hiện của cổ đông ngoại mới, đại gia Nhật Bản sẽ là ứng cử viên?

Với sự ra đi của cổ đông Thái, cơ cấu quản trị của NTP quay trở lại mang tính “thuần Việt”. Hai thành viên HĐQT của Saraburi, ngay sau khi cổ động ngoại này rút toàn bộ vốn, đã có đơn xin từ nhiệm vị trí HĐQT và BKS.

Ngay sau đó, NTP thông báo tổ chức ĐHĐCĐ bất thường để tái cơ cấu quản trị doanh nghiệp, bên cạnh việc xin nới room lên 100%.

Những động thái trên phần nào cho thấy NTP đang muốn cải tổ lại bộ máy nhằm chuẩn bị cho sự thoái vốn của SCIC trong thời gian tới theo lịch trình đã trình lên Thủ tướng Chính Phủ. Đồng thời, điều này cũng không loại trừ khả năng về sự xuất hiện của một cổ đông ngoại khác tại NTP.

Diễn biến giao dịch những phiên gần đây cho thấy sự chuyển dịch lớn cổ phiếu NTP cho khối ngoại. Cụ thể, trong 2 phiên giao dịch ngày 12/10 và 18/10, gần 13 triệu cp đã được NĐT nước ngoài mua vào, tương đương gần 15% vốn của NTP.

Theo đó, tính đến thời điểm hiện tại, NĐT nước ngoài đang sở hữu hơn 24% vốn của NTP và room khối ngoại tại NTP vẫn còn trống hơn 24%.

Mặc dù vậy, hiện vẫn chưa có NĐT ngoại nào lên tiếng “đứng tên” trên 2 giao dịch vừa qua. Điều này khiến thị trường đặt ra nhiều câu hỏi về cái tên mới sẽ xuất hiện trong cơ cấu cổ đông của NTP.

Một trong những ứng cử viên "sáng giá" cho vị trí cổ đông chiến lược NTP chính là Công ty Sekisui Chemical của Nhật Bản - một đơn vị thành viên của Tập đoàn Sekisui (Nhật Bản).

Mối quan hệ giữa Sekisui Chemical với NTP đã bắt đầu “lộ diện” ngay từ năm 2013 khi mà Saraburi vẫn đang hiện diện tại NTP. Sekisui Chemical và NTP đã ký hợp đồng hợp tác trong việc bán sản phẩm và chuyển giao công nghệ kỹ thuật.

Trong đó, NTP sẽ chịu trách nhiệm như một kênh phân phối các sản phẩm của Sekisui Chemical bao gồm sản phẩm hố ga và hộp kiểm tra bằng nhựa PVC cho các dự án ODA của Nhật ở Việt Nam và các dự án khác. Mặt khác, NTP sẽ được nhận chuyển giao từ Sekisui các công nghệ, khuôn, các thiết bị để tiến hành sản xuất và bán các sản phẩm trên mang nhãn hiệu của Sekisui.

Mới đây, vào tháng 7/2017, Sekisui Chemical đã ký kết hợp tác toàn diện và cổ đông chiến lược với CTCP Nhựa Thiếu niên Tiền Phong Miền Nam (Tiền Phong Nam- Công ty thành viên của NTP) để sở hữu 25% vốn tại đơn vị này. Đây được xem là một bước đi mới trong quan hệ hợp tác hai bên.

Những lần bắt tay giữa NTP và Tập đoàn Sekisui phần nào cho thấy “mối tính” tốt đẹp của cả 2 doanh nghiệp trong suốt thời gian dài. Và chính điều này cũng mở ra câu hỏi ngỏ về việc Sekisui Chemical sẽ tiếp tục đầu tư hợp tác chặt chẽ hơn sau khi đại gia Thái Saraburi thoái vốn.