[Longform] Những cú đúp danh hiệu IR Awards 2023

Quan hệ nhà đầu tư (Investor Relations - IR) là hoạt động thuộc về quản trị chiến lược, kết hợp giữa tài chính, truyền thông, tiếp thị và tuân thủ luật chứng khoán, nhằm đạt được hiệu quả giao tiếp hai chiều giữa một công ty, cộng đồng tài chính và các thành phần khác, góp phần ở giai đoạn chốt chặn cuối cùng để chứng khoán của công ty đạt được mức định giá hợp lý.

Theo Thomas M. Ryan & Chad A. Jacobs (trong tựa sách “Vai trò của Quan hệ Nhà đầu tư (IR) trong việc Tối đa hoá Giá trị Doanh nghiệp”), trên thực tế, khoảng 20 - 40% giá trị doanh nghiệp đến từ việc nhà đầu tư cảm nhận và thấu hiểu về hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, là yếu tố vô hình mà IR phải xử lý để tối ưu hóa giá trị doanh nghiệp.

Quả thực, IR đem lại những giá trị thiết thực cho doanh nghiệp niêm yết.

Theo ông Mathew Smith - Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phân tích tại Chứng khoán Yuanta Việt Nam, nhà đầu tư đánh giá cao các công ty minh bạch thông tin và sẵn sàng trả một mức giá cao hơn cho các doanh nghiệp có hoạt động IR xuất sắc.

Tại hội thảo IR View với chủ đề: "IR và câu chuyện nâng hạng thị trường", được diễn ra trong khuôn khổ buổi lễ IR Awards 2023 diễn ra tại TP.HCM ngày 28/09/2023, ông Mathew Smith dẫn lại một khảo sát chỉ ra sự khác biệt giữa doanh nghiệp có hoạt động IR tốt và doanh nghiệp có hoạt động IR kém với kết quả như sau:

Với doanh nghiệp có hoạt động IR tốt, 56% nhà đầu tư tham gia khảo sát chấp nhận trả mức giá cao hơn ít nhất 15% so với doanh nghiệp tương tự nhưng có hoạt động IR kém và khoảng 24% nhà đầu tư tham gia chịu trả cao hơn 10%.

Minh bạch thông tin cũng mang lại nhiều lợi ích khác cho doanh nghiệp. Phần lớn nhà đầu tư tham gia khảo sát cho rằng minh bạch thông tin sẽ tăng uy tín của ban quản lý (75%), cải thiện khả năng tiếp cận vốn mới (63%), thu hút nhà đầu tư dài hạn (60%) và được nhiều chuyên viên phân tích chú ý hơn (54%).

Đặc biệt, bối cảnh môi trường vốn hiện tại đã thay đổi rất nhiều. Lợi suất trái phiếu đã trên đà giảm trong 40 năm liên tiếp. Mãi cho tới năm 2021, xu hướng bắt đầu thay đổi, lợi suất tăng trở lại và các ngân hàng trung ương như Fed đã nâng mạnh lãi suất. Điều này ảnh hưởng tới chi phí sử dụng vốn của doanh nghiệp.

“IR trở nên quan trọng hơn bao giờ hết vì lúc này, nhà đầu tư có nhiều lựa chọn hơn đối với tài sản mang lại lợi suất cao hơn. Doanh nghiệp phải chia sẻ những điểm hấp dẫn của bản thân để thu hút nhà đầu tư. Đó là vai trò của đội ngũ IR: Giúp doanh nghiệp tiếp cận với nguồn vốn giá rẻ hơn”, ông Smith đánh giá.

Vị chuyên gia nhấn mạnh rằng: “IR đóng góp một phần rất quan trọng vào quá trình huy động vốn, và điều này không chỉ áp dụng cho hiện tại mà còn kéo dài vào tương lai. Việc giữ im lặng trước các thông tin quan trọng không mang lại lợi ích gì cho doanh nghiệp. IR không chỉ đơn giản là một sự kiện diễn ra một lần, mà là một quá trình liên tục mà không có điểm dừng”.

Tại Việt Nam, nhằm tôn vinh doanh nghiệp có hoạt động IR tốt, Vietstock, Hiệp hội VAFE và báo FILI đã đồng tổ chức chương trình IR Awards nhằm thực hiện đánh giá hoạt động IR của doanh nghiệp niêm yết hằng năm. Ra đời từ năm 2011, IR Awards đã có 13 năm vinh danh doanh nghiệp chú trọng và thực hiện tốt công tác IR.

Từ năm 2016, IR Awards đã thay đổi cơ cấu, từ bình chọn của nhà đầu tư thành hai hạng mục với sự tham gia của nhà đầu tư bình chọn và định chế tài chính đánh giá. Khuôn khổ này giúp đánh giá công bằng nỗ lực thực hiện IR của doanh nghiệp ở nhiều phương diện đánh giá cũng như kêu gọi sự tham gia của bên mua - bên bán, hai thành phần quan trọng cấu thành nên thị trường chứng khoán.

Cú đúp danh hiệu - được vinh danh ở cả hai hạng mục nhà đầu tư bình chọn và định chế tài chính đánh giá là minh chứng thuyết phục cho công tác IR xuất sắc của doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán.

Xuyên suốt quá trình của IR Awards, số doanh nghiệp đạt được cú đúp có chiều hướng tăng.

Năm 2023, IR Awards lần thứ 13 tiếp tục chứng kiến nhiều cú đúp danh hiệu. Thành tích xuất sắc thuộc về CTCP FPT (FPT), CTCP Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FRT), CTCP Thế giới số (DGW), CTCP AAV Group (AAV), CTCP Nhựa Hà Nội (NHH).

Đáng chú ý, FPT, FRT và DGW xuất sắc khi đạt cú đúp danh hiệu ở cả IR Awards 2022 trước đó. Hai năm liên tiếp đạt cú đúp danh hiệu tại IR Awards, cả ba doanh nghiệp tiêu biểu này đều có những điểm chung trong chiến lược IR.

Là gương mặt nổi bật ở nhóm Large Cap, FPT đánh giá nhà đầu tư, cổ đông là nhân tố vô cùng quan trọng, đóng góp vào sự phát triển của công ty. Trong bất cứ bối cảnh nào, FPT luôn nỗ lực đảm bảo quyền lợi cổ đông, chia sẻ thông tin kịp thời, minh bạch không phân biệt tỷ lệ sở hữu, thành phần, vị trí địa lý… của cổ đông. Bên cạnh các thông tin được công bố rộng rãi trên các phương tiện truyền thông, đối với mỗi nhóm cổ đông, Công ty còn có những cách tiếp cận và tương tác khác nhau để đáp ứng theo nhu cầu và mong đợi riêng của từng nhóm.

Bà Mai Thị Lan Anh – Phó Giám đốc Marketing và Truyền thông kiêm Người ủy quyền công bố thông tin của FPT đánh giá hoạt động quan hệ nhà đầu tư có hiệu quả hay không phụ thuộc phần lớn vào mức độ nhận thức và cam kết từ ban lãnh đạo Công ty. Tại FPT, tất cả lãnh đạo cấp cao trong Hội đồng quản trị, Ban điều hành Tập đoàn cũng như công ty thành viên đều ý thức được tầm quan trọng của việc này và chia sẻ thông tin một cách đầy đủ, chính xác, kịp thời cho cổ đông.

Tất cả cuộc gặp gỡ nhà đầu tư, cổ đông của FPT đều có sự tham gia của Ban điều hành Tập đoàn, công ty thành viên. Đồng thời, Ban điều hành FPT cũng trực tiếp chỉ đạo và điều hành hoạt động của bộ phận quan hệ cổ đông.

Nhiều năm liền được vinh danh tại IR Awards, DGW thể hiện rõ doanh nghiệp luôn chú trọng IR. Ngay từ khi vừa niêm yết, DGW đã xây dựng bộ phận IR riêng biệt và chuyên nghiệp, nhờ đó, hoạt động IR được quy trình hóa và ổn định qua các thời kỳ.

Để xây dựng một môi trường minh bạch thông tin trên thị trường, lãnh đạo đồng hành cùng hoạt động IR là rất cần thiết. Chủ tịch HĐQT DGW Đoàn Hồng Việt luôn là người dẫn dắt và theo sát các hoạt động của IR. Người đứng đầu DGW luôn tham gia và trả lời trực tiếp các thắc mắc từ nhà đầu tư, cổ đông trong các cuộc gặp online và offline.

Còn tại FRT, ban IR là bộ phận trung gian kết nối nhà đầu tư và doanh nghiệp, nhằm cung cấp cho cổ đông, nhà đầu tư các thông tin kịp thời, chính xác và minh bạch về hoạt động của Công ty, đồng thời ghi nhận các đóng góp, ý kiến và giải đáp các thắc mắc của nhà đầu tư trước các quyết định đầu tư. Công tác này được thực hiện thông qua các buổi họp, hội thảo, gặp gỡ, trao đổi qua các hình thức khác nhau với nhà đầu tư, chuyên viên phân tích…

FRT không tập trung phục vụ một đối tượng nhất định nào, mà thông tin được đưa ra công bằng với tất cả đối tượng trên, thông qua các bản tin hằng quý, thông cáo báo chí, cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên, bất thường, các công bố thông tin trên website FRT, Sở Giao dịch, Ủy ban Chứng khoán về báo cáo tài chính, báo cáo thường niên và các thông tin chính khác liên quan đến công ty bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh.

Tuy nhiên, có sự khác biệt nhỏ về hình thức trao đổi các thông tin chi tiết giữa các đối tượng là nhà đầu tư cá nhân và tổ chức. Các tổ chức thường trao đổi thông tin quan tâm khác thông qua nhiều buổi gặp mặt Công ty, hội thảo do công ty chứng khoán tổ chức. Còn nhà đầu tư cá nhân thường trao đổi qua email, điện thoại với ban IR. Sự khác biệt này đến từ tính chất của từng loại hình nhà đầu tư.

Là cầu nối giữa doanh nghiệp với thị trường, đích tới cuối cùng của IR là truyền tải giá trị của doanh nghiệp đến nhà đầu tư.

Bà Lê Hồng Liên - Giám đốc cao cấp quan hệ nhà đầu tư thuộc Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank, HOSE: TCB) cho rằng hoạt động IR của một doanh nghiệp có tốt hay không chủ yếu đến từ ý chí cũng như sự đồng tình của ban lãnh đạo doanh nghiệp. Ban lãnh đạo vừa là bộ não, vừa là chân tay trong quá trình vận hành doanh nghiệp, do đó ý chí của lãnh đạo đóng góp đến 50% hiệu quả công tác IR. Ngược lại, nếu không có sự nhất quán với những cái đã làm thì sẽ không có hiệu quả.

“Công bố thông tin là một phần quan trọng thể hiện sự minh bạch để đảm bảo cho việc giá cổ phiếu không xuống, nhà đầu tư không hoảng loạn bán vì thiếu thông tin”, bà Liên chia sẻ.

Với thị trường chứng khoán đã phát triển hơn 20 năm, có thể thấy những doanh nghiệp đưa tin đẩy giá sẽ không bền. Còn các doanh nghiệp dù đôi lúc phải trải qua điều kiện kinh doanh không được thuận lợi nhưng với sự nhất quán, chia sẻ với nhà đầu tư để nhà đầu tư có thể xác định được mục tiêu mua cổ phiếu của họ nắm giữ trong ngắn hạn hay dài hạn.

Ở khía cạnh truyền thông, ông Nguyễn Hoàng Linh - Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản Lý Quỹ Đầu Tư Chứng Khoán Vietcombank (VCBF) cho rằng doanh nghiệp nên có nguyên tắc đối xử công bằng nhất quán với nhà đầu tư, không phân biệt giữa cổ đông cá nhân với cổ đông tổ chức, cổ đông lớn và cổ đông nhỏ.

Ngoài ra, doanh nghiệp có thể tận dụng phương tiện truyền thông mạng xã hội. Nếu tận dụng tốt, có thể xây dựng mối quan hệ với nhà đầu tư tốt và biết được nhà đầu tư đang nghĩ gì, đánh giá sao về mình để lên kế hoạch phù hợp.

Đứng từ góc độ nhà đầu tư, nếu IR hoạt động sôi nổi hơn, minh bạch hơn thì nhà đầu tư có niềm tin hơn, ngoài ra công bố những thông tin sớm, sâu sắc hơn về doanh nghiệp cũng sẽ giúp nhà đầu tư đánh giá tốt hơn về doanh nghiệp.

Trong khuôn khổ IR Awards 2023, nhà đầu tư Trần Văn Mạnh đạt giải đặc biệt khi tham gia bình chọn doanh nghiệp có hoạt động IR tốt nhất. Bản thân anh Mạnh là chuyên viên phân tích chứng khoán có 6 năm kinh nghiệm. Công việc đã giúp anh nhận ra tầm quan trọng của IR với doanh nghiệp. May mắn khi làm công việc phân tích giúp anh tiếp cận được rất nhiều doanh nghiệp. Anh Mạnh đánh giá hoạt động IR của các doanh nghiệp rất sôi nổi, phát triển và không ngừng cải thiện qua từng năm, từ đó giúp phục vụ cho phân tích, đầu tư của bản thân cũng như các nhà đầu tư khác.

Đơn cử DGW, anh Mạnh đánh giá đây là doanh nghiệp hoạt động IR rất tốt từ phía bộ phận IR, ban lãnh đạo. Ngoài ra, Công ty xây dựng nền tảng truyền tải thông tin từ bản tin, trang web, mạng xã hội rất bài bản. Các doanh nghiệp có thể tham khảo, học hỏi.

Nhà đầu tư Trần Văn Mạnh đạt giải đặc biệt khi tham gia bình chọn doanh nghiệp có hoạt động IR tốt nhất

Bước sang năm thứ 13, IR Awards tiếp tục bám sát tôn chỉ làm rõ cho doanh nghiệp và nhà đầu tư thấy rằng IR và công bố thông tin là những hoạt động cần thiết để doanh nghiệp tăng trưởng bền vững, thu hút sự quan tâm đầu tư của nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Trong vòng (1) – Khảo sát công bố thông tin: IR Awards 2023 tiến hành khảo sát toàn diện hoạt động công bố thông tin của 731 doanh nghiệp niêm yết trên HOSE và HNX trước ngày 01/05/2022.

Kỳ khảo sát kéo dài 12 tháng, từ ngày 01/05/2022 đến 30/04/2023. Kết quả ghi nhận số Doanh nghiệp niêm yết đạt Chuẩn Công bố thông tin trên thị trường chứng khoán năm 2023 gồm 364/731 đơn vị, chiếm gần 50% tổng số doanh nghiệp được khảo sát, giảm nhẹ so với mức 52% của năm liền trước.

Vòng (2) – Bình chọn IR: Nhà đầu tư đại chúng cùng các định chế tài chính tham gia bình chọn, sàng lọc định lượng, đánh giá chuyên môn để chọn ra 45 doanh nghiệp có thành tích tiêu biểu trong hoạt động IR.

Tại vòng này, Chương trình mở song song hai hệ thống bình chọn IR dành cho 45 doanh nghiệp tiêu biểu được xếp theo ba nhóm vốn hóa (Large Cap, Mid Cap, Small & Micro Cap):

-       Bình chọn IR trực tuyến dành cho nhà đầu tư đại chúng

-       Đánh giá IR dành cho các định chế tài chính

Các hạng mục được vinh danh bao gồm Top 3 Doanh nghiệp niêm yết có hoạt động IR được Nhà đầu tư yêu thích nhất 2023 và Top 3 Doanh nghiệp niêm yết có hoạt động IR được Định chế tài chính đánh giá cao nhất 2023 chia theo quy mô vốn hóa.

Đây là những doanh nghiệp niêm yết tuân thủ hoạt động công bố thông tin, có quản trị chiến lược, truyền thông tài chính minh bạch, đạt được hiệu quả giao tiếp giữa doanh nghiệp, cộng đồng tài chính cùng các thành phần khác, góp phần đưa chứng khoán công ty đạt được mức định giá hợp lý, giá trị doanh nghiệp được tối ưu.

Lễ vinh danh Top 3 Doanh nghiệp niêm yết có hoạt động IR tốt nhất 2023

Chí Kiên

Thiết kế: Tuấn Trần

FILI