20 triệu kết quả “vay vốn nhanh”, “vay vốn tận nhà” được đưa ra từ Google khi tìm kiếm về cho vay vốn. Thống kê này được ông Nguyễn Kim Hùng, Chủ tịch HĐQT CTCP Tái cấu trúc Doanh nghiệp Việt đưa ra phản ánh nhu cầu thực sự của cung và cầu tín dụng đen dù thị trường này vốn khá nhạy cảm.
Có nơi vay tín dụng đen chiếm 60% vốn
Là người từng tham gia hỗ trợ nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), ông Hùng cho biết trung bình vốn của các DNNVV Việt Nam chỉ khoảng 10 tỷ đồng với vốn chủ sở hữu nhỏ và rất khó tiếp cận các nguồn vốn chính thức, trái phiếu doanh nghiệp lại càng không thể. Các khoản chi phí sử dụng vốn phi chính thức là rất lớn làm giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp.
Theo ông, ước tính trên 10% là chi phí của doanh nghiệp là chi phí tài chính không chính thức, không được tính vào chi phí để khấu trừ thuế, gây ra những khó khăn và giảm khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp.
Nếu được trình bày về giải pháp, ông Hùng mong Chính phủ có thể tạo ra khung pháp lý để giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tiếp cận nguồn vốn này một cách hợp lệ bởi chi phí sử dụng vốn lên đến trên 10% nhưng chưa được hoạch định vào chi phí hợp lệ. Ông Hùng mong rằng, bằng cách nào đó, Chính phủ có thể hợp thức hóa "tín dụng đen" để giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ông Nguyễn Kim Hùng, Chủ tịch HĐQT CTCP Tái cấu trúc Doanh nghiệp Việt
Con số tỷ lệ bình quân sử dụng tín dụng đen do ông Hà Huy Tuấn, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính, dẫn từ Viện quản lý kinh tế Trung ương dù không lớn như như con số 60% nhưng cũng lên tới 30% tín dụng chính thống.
Đưa ra 4 nguyên nhân lý giải sự phát triển của tín dụng đen, ông cho biết quỹ tín dụng đen tồn tại theo nhu cầu của người dân bởi có hình thức này nhanh gọn, không vướng điều kiện chặt chẽ như của ngân hàng. Chưa kể cũng có tình trạng dùng nguồn vay từ tín dụng đen trả nợ ngân hàng. Thứ ba, sự phát triển công nghệ thông tin khiến cho cách tiếp cận trực tiếp giữa bên có nhu cầu vay và cho vay càng trở nên thuận tiện. Cuối cùng là từ phía bên cung vốn, cho vay bên ngoài lãi suất cao hơn gửi ngân hàng.
Kiên quyết chống cho vay nặng lãi, đa cấp, lừa đảo, bài toán khó cần nghiên cứu thêm
Khá cởi mở trong chuyện này, quan điểm của ông Tuấn hay ông Warrick Cleine - Chủ tịch kiêm CEO KPMG đều cho rằng tín dụng đen không xấu bởi có những mặt tích cực khi tạo điều kiện cho người đi vay. Đặc biệt quan tâm về vấn đề này, chính Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng nêu ra trăn trở đối với các giải pháp hạn chế tín dụng đen hay tín dụng phi chính thức.
Theo quan điểm của ông Warrick Cleine, điều quan trọng là cần có chính sách để kiểm soát thị trường này một cách hiệu quả. “Chúng ta cần xem xét thể chế hóa, chính thức hóa tín dụng đen như thế nào, cần đưa vào khuôn khổ ra sao để điều tiết thị trường này, kiểm soát bộ phận tín dụng này rõ ràng, cũng như có biện pháp để bảo hộ các hoạt động tín dụng chính thức".
Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của công tác truyền thông, giáo dục người dân trong việc tiếp cận các quỹ tín dụng đen, trong khi đó, nhà nước, cần có biện pháp quản lý thị trường này hiệu quả.
Chuyên gia Ngân hàng Thế giới - ông A. Alatabani cũng gợi mở giải pháp bằng các gói sản phẩm tín dụng khác nhau cho thị trường. Chưa thể tiếp cận vốn ngân hàng, DNNVV có thể tiếp cận các gói sản phẩm như thuê mua tài sản có thể là kênh để các doanh nghiệp nhỏ và vừa tiếp cận khoản vay; hoặc công cụ khác như fintech.
Đại diện World Bank đề xuất giải pháp đưa các gói sản phẩm tín dụng khác nhau - ảnh: VnExpress
Theo quan điểm cá nhân Phó Thủ tướng, cần kiên quyết chống và xóa bỏ các hình thức tín dụng đen cho vay nặng lãi, đa cấp hay trục lợi, lừa đảo. Đối với các hình thức tín dụng gặp nhau giữa cung và cầu, Chính phủ mong muốn và cầu thị về cách giải quyết bài toán này từ thế giới.
Thu hoạch tại Diễn đàn, những ý kiến về việc áp dụng nền kinh tế chia sẻ như cho vay ngang hàng (P2P) hay các hình thức cung cấp vốn khác cho doanh nghiệp như tài chính vi mô, cho thuê tài sản, thuê tài chính...
"Thực tế hiện nay đã có rồi thì chúng ta cần nghiên cứu để có công cụ quản lý, phát triển hình thức này", Phó Thủ tướng nói.
Hiện cũng đã có nhiều hình thức Nhà nước đã và đang làm cho các DNNNVV như cho phép thành lập quỹ gọi vốn cộng đồng, quỹ đầu tư mạo hiểm. Chính phủ hiện đã có Quỹ bảo lãnh tín dụng cho DNNVV hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn 1 thành viên do Nhà nước sở hữu 100% vốn. Các địa phương khó khăn nhất về ngân sách được Quỹ này cấp vốn quy mô 100 tỷ đồng.
Phó Thủ tướng cũng hé lộ về việc Chính phủ đang trong giai đoạn hậu kỳ ban hành Nghị định về Quỹ hỗ trợ DNNVV gồm hai hoạt động. Cụ thể, quỹ này sẽ tài trợ cho vay DNNVV hoạt động đổi mới sáng tạo và là đầu mối tiếp nhận đóng góp của khu vực tư nhân, tổ chức quốc tế để thành lập quỹ hỗ trợ chương trình thúc đẩy DNNVV.
- Nhiều ưu đãi hấp dẫn khi giao dịch thanh toán quốc tế tại SHB (21/08/2018)
- Gói tín dụng lớn chưa từng có (21/08/2018)
- Lãi suất qua đêm liên ngân hàng giảm xuống vùng 1%, chạm mức thấp nhất 8 tháng (21/08/2018)
- Chủ tịch Vietlott sang làm Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Phát triển Việt Nam (21/08/2018)
- Big4 tung gói ưu đãi lãi suất 370.000 tỷ và 500 triệu USD cho doanh nghiệp và cá nhân vay sản xuất, kinh doanh (21/08/2018)
- Doanh nghiệp ngại vay vốn ưu đãi vì sợ thanh tra? (21/08/2018)
- Lienvietpostbank gia tăng tính năng bảo mật trong giao dịch trực tuyến (21/08/2018)
- Vì sao có tình trạng lãi suất huy động 6 tháng cao hơn 24 tháng? (21/08/2018)
- FED tăng lãi suất 0,25 điểm % - hàm ý và dự báo tiếp theo? (21/08/2018)