Ngày 21-8, TAND tỉnh Đắk Lắk đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tính dụng" xảy ra tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (Agribank) Chi nhánh Tân An (TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk).

Các bị cáo tại phiên tòa sơ thẩm

Các bị cáo được đưa ra xét xử gồm: Nguyễn Quốc Minh (SN 1985, nguyên cán bộ tín dụng), Ngô Viết Thành (SN 1983, nguyên cán bộ tín dụng và tổ trưởng tổ thẩm định) và Đỗ Thái Vũ (SN 1980, nguyên giám đốc chi nhánh đều thuộc Agribank Tân An).

Theo cáo trạng, trong thời gian 2 năm 2011 và năm 2012, Agribank Tân An đã ký 59 hợp đồng tín dụng cho 45 khách hàng vay vốn với mục đích kinh doanh nông sản, san nhượng rẫy cà phê, mua sắm thiết bị nội thất, thế chấp 50 tài sản là sổ đỏ, tài sản gắn liền trên đất và 4 ô tô.

Tuy nhiên, thực tế các cá nhân đứng tên vay vốn không có nghề nghiệp ổn định, không kinh doanh nông sản, không có nhu cầu vay vốn nhưng đều được ông Nguyễn Ngọc Châu (Chủ doanh nghiệp tư nhân thương mại Năm Thịnh) nhờ đứng tên vay vốn giùm. Quá trình giải quyết cho vay, ông Minh, ông Vũ, ông Thành và Phan Văn Thịnh (giám đốc chi nhánh giai đoạn 2007 đến tháng 8-2011) đã lập hồ sơ vay vốn khi không thẩm định, tái thẩm định điều kiện vay vốn, tự ý nâng khống giá trị tài sản đảm bảo cao gấp nhiều lần số tiền vay, vi phạm nghiêm trọng quy định, quy chế cho vay. Tính đến ngày 20-4-2016 (ngày khởi tố vụ án) toàn bộ các hợp đồng trên đều quá hạn, tổng dư nợ hơn 60,4 tỉ đồng (gốc 76 tỉ đồng – tài sản thế chấp hơn 15,5 tỉ đồng).

Cũng theo cáo trạng, quá trình điều tra xác định ông Châu là người nhờ 45 người dân đứng ra vay vốn giùm và ông Châu cũng là người nhận và sử dụng số tiền vay. Tuy nhiên, ông Châu đã chết, không còn tài sản để thu hồi.

Một trong những hợp đồng tín dụng do anh Hoàng Quốc Việt (SN 1988, ngụ thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk) ký kết với ngân hàng thể hiện anh Việt vay 1,5 tỉ đồng để kinh doanh nông sản. Tuy nhiên, trong hồ sơ vay vốn không có tài liệu chứng minh hoạt động kinh doanh, thực tế anh Việt cũng không kinh doanh. Tài sản thế chấp là sổ đỏ (đứng tên 1 người khác) được ngân hàng định giá 2 tỉ đồng. Trong khi đó, theo định giá tài sản này năm 2012 chỉ có giá trị hơn 31 triệu đồng.

Tại phiên tòa, anh Việt cho biết sau khi vào làm nhân viên tại doanh nghiệp của ông Châu thì được ông này nhờ đi ký tên vay vốn. Thực tế, anh Việt không có tài sản gì, không nhận số tiền đã vay nên không trả nợ.

Đối với các hợp đồng tín dụng, mặc dù cơ quan chức năng đã tách thành vụ kiện dân sự khi có đơn yêu cầu của ngân hàng nhưng diễn biến tại phiên tòa cho thấy 45 người dân này đang phải gánh số nợ mà mình không sử dụng thay cho người đã chết.

Cụ thể, đại diện Agribank Bắc Đắk Lắk kiến nghị HĐXX tuyên buộc 45 khách hàng phải có trách nhiệm cùng 3 bị cáo trả số tiền hơn 170 tỉ đồng (theo tính toán của ngân hàng cho đến nay).

Dự kiến ngày mai (22-8) phiên tòa sẽ tiếp tục phần xét hỏi.

Một nguyên giám đốc được đình chỉ

Cũng theo cáo trạng, ông Phan Văn Thịnh (giám đốc Agribank Tân An gia đoạn 2007 đến tháng 8-2011) đã có hành vi ký phê duyệt 7 hợp đồng tín dụng với tổng số tiền giải ngân hơn 8,2 tỉ đồng, vi phạm quy định cho vay gây hậu quả thiệt hại cho nhà nước hơn 2,2 tỉ đồng. Tuy nhiên, từ năm 2016 đến năm 2018, ông Thịnh đã khắc phục toàn bộ hậu quả thiệt hại cho 7 hợp đồng tín dụng mà ông Thịnh ký cho vay sai phạm. Trong đó, trả trước khi khởi tố bị can hơn 5,4 tỉ đồng, trả sau khi khởi tố hơn 2,9 tỉ đồng. Vì vậy, áp dụng chính sách triệt để đối với bị can đã khắc phục hoàn toàn hậu quả thiệt hại trong vụ án kinh tế; căn cứ quy định pháp luật, tháng 7-2019, Viện KSND tỉnh Đắk Lắk đã ra quyết định đình chỉ vụ án đối với bị can Phan Văn Thịnh về tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng".