Trong khi chính sách của bà Hillary Clinton có thể sẽ đưa nước Mỹ đi theo hướng phát triển kinh tế chậm rãi nhưng chắc chắn như chúng ta đã thấy dưới thời ông Obama, thì chính sách thương mại của Donald Trump có thể khiến tất cả người dân Mỹ nghèo hơn. Đó là kết luận của một báo cáo mới được công bố bởi các nhà kinh tế học nghiên cứu những tác động qua những tuyên bố của Trump về lĩnh vực thương mại.

Donald Trump đã đe dọa sẽ áp đặt mức thuế 35% đối với hàng hóa từ Mexico và 45% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Ngoài ra ông cũng có ngụ ý đe dọa với mức thuế tương tự đối với Nhật Bản.

Những người bảo vệ cho Trump có lẽ sẽ phản bác lại rằng ông chỉ đang “đàm phán” bằng cách áp đặt những chính sách khắc nghiệt. Nhưng chúng ta nên nhớ rằng lịch sử có rất nhiều nhà lãnh đạo đã có những cách đàm phán như thế, những người tạo nên những sự đe dọa “tiềm ẩn” đối với các nước khác để rồi sau đó nhận ra họ không còn sự lựa chọn ngoài việc thực hiện chúng hoặc để bị mất mặt. Xét về luật pháp Mỹ, có vẻ như sẽ chẳng có quy định nào có thể ngăn cản Trump thực hiện những ý muốn của mình.

Theo nghiên cứu của Quỹ Quốc gia về chính sách của Mỹ, chính sách thương mại của Donald Trump sẽ tiêu tốn mỗi hộ gia đình điển hình ở Mỹ 11.100 USD trong khoảng thời gian 5 năm nếu 45% thuế áp đặt vào hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và 35% vào Mexico có hiệu lực trong việc ngăn chặn nhập khẩu hàng hóa.

Nghiên cứu được đưa ra bởi giáo sư David G. Tuerck, trưởng khoa Kinh tế trường Đại học Suffolk cùng Paul Bachman và Frank Conte của Viện Beacon Hill. Với cách đánh thuế như vậy sẽ khiến những người nghèo ở Mỹ gặp rất nhiều khó khăn.

Trong đó, chi phí các hộ gia đình ở Mỹ đang ở mức thấp nhất là 10% sẽ bị nâng lên thành 18% tổng thu nhập sau thuế của họ hoặc tiêu tốn 4.670 USD trong khoảng thời gian 5 năm.

Liệu với những mức thuế như vậy sẽ giúp Donald Trump đạt được mục tiêu bảo vệ người lao động Mỹ trước sự cạnh tranh từ nước ngoài? Trớ trêu thay, câu trả lời là “không.”

Tuerck, Bachman và Conte “đã thử nghiệm 30 loại hàng hóa được lựa chọn ngẫu nhiên trong hơn 15 năm qua khi chính phủ Mỹ áp đặt thuế chống bán phá giá hoặc thuế bình ổn đối với các loại hàng hóa và nhận thấy rằng, xét về tổng thể, việc nhập khẩu những mặt hàng đó tăng 25% so với năm trước khi lệnh áp thuế được ban hành, có nghĩa là các nhà sản xuất nước ngoài không bị ảnh hưởng bởi loại thuế xuất khẩu các loại hàng hóa tương tự đến Mỹ.”

Việc áp thuế đó đơn giản là sẽ không thể bảo vệ người lao động Mỹ trước sự cạnh tranh từ nước ngoài. Mọi người hoàn toàn có thể dự đoán được lệnh áp đặt thuế của Donald Trump đối với Trung Quốc, Mexico và Nhật Bản “sẽ đón nhận một kết cục tương tự.”

Những chính sách đó sẽ tác động ra sao? Ghi chú trong bài nghiên cứu nêu ra rằng, “thuế suất mà Trump đánh vào mặt hàng nhập khẩu từ tất cả các nước sẽ tiêu tốn trung bình mỗi hộ gia đình Mỹ 6.112 USD mỗi năm và 30.560 USD trong khoảng thời gian 5 năm.”

“Thứ thuế ‘toàn cầu’ này sẽ lấy đi của những hộ gia đình có thu nhập thấp nhất số tiền 2.826 USD mỗi năm hoặc 13.130 USD trong 5 năm và với những hộ có thu nhập cao nhất sẽ là 12.514 USD mỗi năm và 62.570 USD trong thời gian 5 năm.”

Đó sẽ là một sự gia tăng đáng kể về thuế. Đối với những người nghĩ rằng ông Trump chỉ đang quan tâm về “nhân dân” của mình, lưu ý rằng mức thuế chống lại tất cả các nước sẽ tiêu tốn những hộ gia đình Mỹ ít nhất 53% tổng thu nhập của họ trong năm.

Trong khi người Mỹ đang lo lắng về mức tốc độ tăng lương của mình, thì một thứ thuế ‘toàn cầu’ sẽ là nguyên nhân khiến giá cả cạnh tranh hàng hóa trong nước tăng hơn 30%, việc đó sẽ giáng một đòn mạnh vào mức sống của người lao động Mỹ.

Theo nhà kinh tế học Mark J. Perry, một chính sách áp thuế nhập khẩu đối với Trung Quốc, Nhật Bản và Mexico sẽ thực sự biến thành thứ thuế lớn đối với người tiêu dung, nếu “có hiệu lực”, nó sẽ làm suy giảm đáng kể lượng xuất khẩu đến những thị trường nước ngoài.

Nghiên cứu cho thấy, ngay cả khi không có sự đáp trả, việc xuất khẩu đến ba nước trên sẽ giảm xuống còn 78% bởi sự thua lỗ kinh doanh mà ba nước phải gánh chịu do những mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ từ các nước trên bị từ chối.

Phá hủy hệ thống thương mại thế giới sẽ chẳng mang về được kết cục tốt nào cho nhân dân Mỹ. Donald Trump không hiểu được điều đó và không biết được rằng ông có thể làm tổn hại đến những nước khác như thế nào, mà khi đó người phải gánh chịu hậu quả lớn nhất chính là nước Mỹ. Liệu kế hoạch đó có trở thành một mối nguy hiểm khi nắm trong tay quyền hạn của Tổng thống?

Đinh Lộc

Theo Trí thức trẻ/Forbes