Cơn lốc tài chính "thổi bay" 6,400 tỷ USD khỏi thị trường toàn cầu
Làn sóng bán tháo dữ dội đã quét qua thị trường tài chính toàn cầu trong những ngày gần đây, khiến các nhà đầu tư và chuyên gia hoang mang. Chỉ trong vòng ba tuần, khoảng 6,400 tỷ USD đã bị xóa sổ khỏi vốn hóa thị trường chứng khoán toàn cầu.
Tại Tokyo, chỉ số Nikkei giảm 12.4% - mức giảm mạnh nhất kể từ năm 1987. Tại Seoul, Kospi sụt 9%. Khi thị trường Mỹ mở cửa, chỉ số Nasdaq lao dốc 6% chỉ trong vài giây. Đồng thời, tiền ảo giảm mạnh và chỉ số biến động VIX tăng vọt.
Vishnu Varathan, Trưởng bộ phận kinh tế và chiến lược tại Ngân hàng Mizuho ở Singapore, nhận định: "Đây là cuộc tháo chạy đáng kinh ngạc và những con dao đang rơi ở khắp mọi nơi”.
Một cơn hoảng loạn thị trường như thế này tạo ra những rủi ro khác nhau. Nổi bật nhất trong số đó là làn sóng bán tháo, nếu không được kiểm soát đủ lâu, có thể làm tắc nghẽn bánh răng của hệ thống tài chính, làm chậm hoạt động cho vay và trở thành “giọt nước tràn ly” đẩy nền kinh tế toàn cầu vào cuộc suy thoái mà nhiều người hiện đang lo ngại.
Nguyên nhân đến từ đâu?
Đằng sau làn sóng bán tháo trong vài ngày qua là sự lung lay của ba trụ cột chính mà các nhà đầu tư đã đặt niềm tin vào trong nhiều năm qua: Niềm tin vào sức mạnh bất khả xâm phạm của nền kinh tế Mỹ; kỳ vọng về cuộc cách mạng nhanh chóng do trí tuệ nhân tạo mang lại; và giả định rằng Nhật Bản sẽ không tăng lãi suất đáng kể.
Tuy nhiên, các sự kiện gần đây đã làm suy yếu từng giả định này. Báo cáo việc làm tháng 7 ở Mỹ yếu kém, kết quả kinh doanh của các công ty công nghệ lớn không đạt kỳ vọng, và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) đã tăng lãi suất lần thứ 2 trong năm nay.
Điều này đã khiến các nhà đầu tư đột nhiên nhận ra những rủi ro tiềm ẩn trong các chiến lược đầu tư của họ, từ việc đẩy giá cổ phiếu công nghệ lên cao đến các giao dịch chênh lệch lãi suất (carry trade) phức tạp.
Ed Yardeni, Chuyên gia kinh tế kỳ cựu, so sánh tình hình hiện tại với sự kiện Thứ Hai Đen tối năm 1987 (Black Monday) – chỉ số Dow Jones đã giảm 23% trong 1 ngày. Sự kiện này đáng sợ nhưng cuối cùng không phải là dấu hiệu của sự sụp đổ kinh tế, theo ông Yardeni.
“Sự kiện trên diễn ra khi nhà đầu tư nghĩ rằng nền kinh tế đang hoặc sắp rơi vào suy thoái. Nhưng điều đó hoàn toàn không xảy ra", Yardeni, người điều hành Yardeni Research, nói trên Bloomberg TV. "Nó thực sự liên quan đến nội tại của thị trường nhiều hơn. Tôi nghĩ có điều tương tự đang diễn ra ở đây”.
Trên Phố Wall, nhiều nhà kinh tế đang kêu gọi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất khẩn cấp, thậm chí trước cuộc họp tháng 9. Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo rằng một động thái như vậy có thể làm suy yếu niềm tin vào nền kinh tế.
Bất ổn tích tụ
Trên thực tế, các yếu tố kích hoạt tình trạng hỗn loạn trong ngày 05/08 đã âm thầm tích tụ trong nhiều tuần qua.
Mọi chuyện bắt đầu từ đầu tháng 7, khi cổ phiếu công nghệ vừa chạm đỉnh, đồng yên bất ngờ tăng giá mạnh. Các nhà đầu tư, với linh cảm nhạy bén, đã nhanh chóng nhận ra đây là dấu hiệu Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) sắp nâng lãi suất. Điều này khiến các nhà giao dịch phải vội vàng thoát khỏi các giao dịch liên quan tới chênh lệch lãi suất (carry trade), tạo ra một làn sóng áp lực lan tỏa khắp thị trường toàn cầu.
Tiếp đó, hàng loạt báo cáo tài chính của các gã khổng lồ công nghệ như Amazon và Intel đã dấy lên những lo ngại mới. Các con số cho thấy, dù đã đổ hàng tỷ đô la vào trí tuệ nhân tạo (AI), các công ty này vẫn chưa thu được khoản lợi nhuận tương xứng. Kết quả là cổ phiếu của họ lao dốc không phanh.
Trong khi đó, thị trường trái phiếu cũng liên tục phát đi những tín hiệu báo động. Dữ liệu kinh tế cho thấy một số lĩnh vực đang bắt đầu hạ nhiệt. Đến ngày 31/7, khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) quyết định giữ nguyên lãi suất ở mức cao nhất trong hơn hai thập kỷ, và BoJ cũng thắt chặt chính sách, thị trường trái phiếu đã phản ứng mạnh mẽ. Sau đó vào ngày 02/08, báo cáo việc làm cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tăng và tăng trưởng việc làm chững lại.
Trên khắp Phố Wall, các nhà kinh tế bắt đầu dự đoán rằng Fed sẽ cần phải can thiệp với mức cắt giảm 0.5 điểm phần trăm hoặc hành động khẩn cấp.
Chứng kiến diễn biến này, nhà giao dịch Shoki Omori đến văn phòng của Mizuho Securities lúc 6h sáng ngày thứ Hai (05/08), sẵn sàng cho những biến động lớn trên thị trường. Nhưng chính anh cũng ngạc nhiên trước quy mô của đợt bán tháo.
Khi đồng Yên tăng vọt 3%, chỉ số Nikkei lao dốc trong suốt phiên giao dịch. Khi kết thúc ngày, chỉ số này bốc hơi hơn 4,500 điểm, mức giảm mạnh nhất kể từ năm 1987.
"Điều này vượt xa dự báo của tôi", Omori, Chiến lược gia bàn giao dịch trưởng ở Tokyo, nói.
Liệu khi nào cơn bão tài chính này sẽ kết thúc vẫn còn là một ẩn số. Nhưng một điều chắc chắn: như lời Shoki Omori nhắc nhở, chúng ta cần "chuẩn bị cho nhiều điều bất ổn hơn nữa".
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
Chứng khoán Mỹ tăng điểm vào ngày thứ Sáu (09/08), khi thị trường chứng khoán được hỗ trợ nhờ đà phục hồi đáng kinh ngạc sau đợt biến động dữ dội vào ngày 05/08. Chỉ số S&P 500 đã khép lại tuần này gần như hoàn toàn đảo chiều mức giảm trong tuần.
Các nhà phân tích cho rằng sự đảo chiều của giao dịch "carry trade" lớn nhất thế giới sẽ còn gây rắc rối cho thị trường, khi đồng Yên Nhật mạnh lên buộc các nhà đầu cơ phải đóng các vị thế trị giá hàng trăm tỷ USD.
Berkshire Hathaway – dưới sự dẫn dắt của huyền thoại đầu tư Warren Buffett – nay còn sở hữu trái phiếu kho bạc nhiều hơn cả Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Chứng khoán Mỹ giảm điểm vào ngày thứ Tư (07/08), khi nỗ lực phục hồi hoàn toàn của thị trường sau đợt bán tháo ngày 05/08 không thành công.
Chứng khoán Mỹ chứng kiến ngày tăng điểm thứ hai liên tiếp sau chuỗi ngày ảm đạm đầu tuần.
Trong cơn bão bán tháo ngàn tỷ USD vào ngày thứ Hai, các “tay chơi” lắm tiền nhiều của lại đang tích cực gom hàng.
Trong bối cảnh thị trường chứng khoán toàn cầu lao dốc, việc huyền thoại Warren Buffett quyết định bán ra một lượng lớn cổ phiếu và nắm giữ lượng tiền mặt kỷ lục đang được xem như một tín hiệu cảnh báo đáng chú ý.
Chứng khoán Mỹ khởi sắc vào ngày thứ Ba (06/08), phục hồi phần nào mức giảm trong 3 phiên trước đó khi khi nhà đầu tư tạm dừng lo ngại về suy thoái và chứng khoán Nhật Bản tăng điểm.
Trong một diễn biến chưa từng có tiền lệ, thị trường chứng khoán Nhật Bản vừa trải qua hai ngày giao dịch đầy kịch tính: Ngày hôm trước giảm kỷ lục, còn ngày hôm nay ghi nhận phiên tăng mạnh nhất kể từ năm 1990.
Làn sóng bán tháo dữ dội đã quét qua thị trường tài chính toàn cầu trong những ngày gần đây, khiến các nhà đầu tư và chuyên gia hoang mang. Chỉ trong vòng ba tuần, khoảng 6,400 tỷ USD đã bị xóa sổ khỏi vốn hóa thị trường chứng khoán toàn cầu.
Trong những tuần gần đây, thị trường tài chính toàn cầu đã chứng kiến một sự hỗn loạn đáng kể. Một trong những yếu tố chính gây ra tình trạng này là sự đảo chiều của một chiến lược đầu tư phổ biến nhất trong những năm gần đây được gọi là carry trade (giao dịch dựa trên chênh lệch lãi suất).
Sau cơn bão tài chính kinh hoàng ngày hôm qua, thị trường chứng khoán châu Á đã nhanh chóng phục hồi, với chứng khoán Nhật Bản tăng hơn 10%.
